ریزریخت‌شناسی برگ برخی از گونه‌های انتخابی جنس Artemisia  و کاربردهای آرایه‌شناختی آن

Abstract

Artemisia از نظر ریخت‌شناسی یک جنس متنوع و گسترده از تیره کاسنیان (Asteraceae) است. این جنس بیش از 500 گونه دارد که 37 گونه از آن در ایران گزارش شده و پراکندگی گسترده‌ این جنس در مناطق بیابانی ایران، آن را یکی از عناصر اصلی منطقه ایرانو-تورانی ساخته است. در این مطالعه، هشت گونه Artemisia از مناطق مختلف استان اصفهان با استفاده از روش‌های میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) و میکروسکوپ نوری (LM) و براساس ویژگی‌های کمّی و کیفی سلول‌های اپیدرمی برگ، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. شکل سلول‌های اپیدرمی از نوع چندضلعی تا نامنظم متفاوت بوده و شکل آن در حاشیه سلول به صورت موج‌دار تا صاف است. این مطالعه، سه نوع مختلف روزنه anemocytic، anisocytic وparacytic را در هر دو سطح رویی و زیرین برگ‌های گونه‌های Artemisiaمشخص نمود. شش نوع کرک غده‌ای و غیرغده‌ای شامل رأسی (capitate)، سپری­شکل (peltate)، قلابی ­شکل (aduncate)، پوششی (xc)، مخروطی­ شکل (conical) و نیش‌دار (stinging) در این گونه ­ها مشاهده شد. در نهایت، با وجود این که تنوع ویژگی‌های ریزریخت­ شناسی برگ در بین گونه ­ها برای شناسایی گونه‌های این جنس مفید بود، اما برای طبقه‌بندی قابل اتکاء و دقیق‌تر، نیاز به ادغام داده‌های ریزریخت‌شناسی با سایر اطلاعات است.

Keywords

• اصفهان
• تیره آفتابگردان
• روزنه
• سلول‌های اپیدرمی
• کرک
• مطالعه میکروسکوپی