Pamiętnik Teatralny (Dec 2024)
Zaistnieć na scenie przekładu: Jerzy S. Sito jako tłumacz dramaturgów elżbietańskich w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
Abstract
Celem artykułu jest analiza przekładów Williama Shakespeare’a i Christophera Marlowe’a autorstwa Jerzego S. Sity (1934–2011), poety neoklasycznego, tłumacza i dramaturga drugiej połowy XX wieku. Twórczość translatorska Sity rozpatrywana jest w kontekście biograficzno-socjologicznym – uwzględniającym pozycję tłumacza na polu literackim i teatralnym Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej – oraz w kontekście przyjętego przez Sitę modelu przekładu. Obie perspektywy zdają się podporządkowane przełomowej formule krytycznej Jana Kotta, zapoczątkowanej kilka lat wcześniej w Szekspirze współczesnym. Polityczne konflikty lat sześćdziesiątych XX wieku pobrzmiewają zatem wyraźnie w dramatach Marlowe’a i Shakespeare’a w wersji Sity. Strategia translatorska Sity, stawia kluczowe pytania o charakter przekładu scenicznego, a także o głęboki wpływ, jaki na niego wywiera współczesna liryka. W tym kontekście punktem wyjścia są rozważania Stefanii Skwarczyńskiej o znaczeniu dorobku Sity polskiej recepcji Shakespeare’a. Analiza wsparta jest materiałami archiwalnymi z Beinecke Library, Państwowego Instytutu Wydawniczego, a także ze zbiorów rodzinnych.
Keywords
