Хабаршы. Психология және социология сериясы (Nov 2015)
ҚАРТ АДАМДАРДЫҢ ӨМІРЛІК ҚАНАҒАТТАНУШЫ- ЛЫҚТАРЫ ТУРАЛЫ ӘРТҮРЛІ ТЕОРИЯЛЫҚ БАҒЫТТАРДАҒЫ ТҮСІНІКТЕР
Abstract
Халықтың қартаюы – мемлекеттің әлеуметтікэкономикалық саясаты үшін сынтегеуірін және жаңа мүмкіндіктер. Егде және қарт адамдардың әлеуметтік жағдайын қазіргі кезде қоғамда орын алып отырған әлеуметтік, саяси және экономикалық өзгерістерден бөліп қарастыру мүмкін емес. Зейнеткерлік жүктеменің өсуі, жұмыс күшінің қысқаруы мен қартаюы, медициналық және әлеуметтік көмек көрсету жүйелеріне жүк түсуі, халықтың қарт адамдарының денсаулық жағдайын жақсарту, білім, жұмысбастылық мүмкіндіктері мен басқа да әлеуметтік белсенділіктерін қолдану. Бұл тікелей сандық анықтап сипаттауға болмайтын категория. Біздің елдегі демографиялық тенденциялар бүкіл әлемде жүріп жатқан үрдістерге ұқсас әрі қартайған жастағы адамдардың абсолютті және салыстырмалы сандық үлесінің қарқынды жүруін сипаттауда. Қазіргі кездегі қазақстандық қоғамда халықтың абсолютті санының құрылымының ұлғаюы және қарт адамдар мен кәрілік жас үлесінің көбейуі экономикалық, әлеуметтік және моральдық этикалық мінезқұлықтың бірқатар салдарына алып келіп отыр. Старение населения – вызовы для социально-экономической политики государства и новые возможности. Социальное положение пожилых и старых людей в современных условиях неотделимо от социальных, политических и экономических изменений, происходящих в обществе: рост пенсионной нагрузки, сокращение и старение рабочей силы, рост нагрузки на системы медицинской и социальной помощи, улучшение состояния здоровья, образования, возможностей занятости и других форм социальной активности населения. Эта категория не поддается прямому количественному определению. Демографические тенденции в нашей стра не аналогичны тенденциям во всем мире и демонстрируют нарастание абсолютного и относительного количества лиц преклонного возраста. В современном казахстанском обществе нарастание доли абсолютного количества лиц преклонного возраста, рост пожилых людей и старшего возраста привели к ряду последствий. В статье рассматривается понимание удовлетворенности жизнью пожилых в различных теоретических подходах и исследования проблемы удовлетворенности жизнью в пожилом и старческом возрасте. Изучены факторы благополучия пожилых людей. Факторами удовлетворенности жизнью пожилых людей являются здоровье, индивидуальный доход, место жительства, социальный статус, наличие работы.