Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi (Jun 2016)
EFQM MÜKEMMELLİK MODELİ VE MOBİLYA SEKTÖRÜNE YÖNELİK BİR UYGULAMA
Abstract
İşletmelerin, günden güne değişen ve gelişen dünya ekonomisine ayak uydurabilmeleri güçleşmektedir. Bu sebeple işletmeler performans iyileştirme ve verimlilik arttırma çalışmalarına yoğunlaşmıştır. İyileştirme çalışmalarında süreklilik sağlanmadığı takdirde başarısızlığın kaçınılmaz olduğu bilinmektedir. Sürekliliğin sağlanabilmesi için ise işletmelerin öz değerlendirmelerini yapmaları gerekmektedir. Öz değerlendirme modellerinden biri olan EFQM mükemmellik modeli toplam kalite yönetiminin yaklaşımları olan “sıfır hata” ve “mükemmellik” kavramlarının birleşmesiyle ortaya çıkmıştır. Bu model, işletmelerin mevcut yapısının ve faaliyetlerinin sonuçlarının sistematik bir şekilde incelenmesinin sağlanmasında, güçlü ve zayıf yanlarını tespit edilebilmesinde yardımcı olan bir öz değerlendirme aracıdır. Bu model liderlik, çalışanlar, politika ve strateji, işbirlikleri ve kaynaklar, süreçler olmak üzere beş girdi, çalışanlarla ilgili sonuçlar, müşterilerle ilgili sonuçlar ve toplumla ilgili sonuçlar ve temel iş çıktıları olmak üzere dört sonuç kriterinden oluşarak sistemi bir bütün halinde değerlendirir. Ortaya konan çalışmaların, hedefleri ne kadar iyileştirdiği izlenirken PUKÖ döngüsünden faydalanılır. Bu döngü planlama, uygulama, kontrol etme ve gerektiğinde önlem alarak yeniden planlama aşamasına dönerek sürekli iyileştirmenin sağlanmasında önemli rol oynamaktadır. Dünyada birçok farklı ülkede ve farklı sektörlerde uygulanan öz değerlendirme aracı olan EFQM modeli bu çalışmada Kayseri’de faaliyet gösteren bir mobilya işletmesinde uygulanmıştır. Yönetim kurulu, yöneticiler ve beyaz yaka çalışanları kapsayan bir anket çalışması yapılmıştır. Dinamik bir değerlendirme sistemi olan analizin RADAR yaklaşımı ile puanlama yöntemi sonucunda işletmenin 396 puan aldığı ve temel performans göstergeleri, süreçler ve müşterilerle ilgili sonuçlarda yüksek puan alındığı görülmüştür. SWOT analizi yapılan işletmede zayıf yönler, iyileştirmeye açık alanlara göre iyileştirme ve geliştirme projeleri önerilmiştir. Belirlenen projeler ile firmanın EFQM seviyesinin artırılması amaçlanmıştır. Bu amaçla 2015-2017 yılları arasında etki ve yapılabilirlik durumuna önerilen sistemlerin kurulması hedeflenmiştir. Bu iyileştirmeler yapıldığı takdirde 2017 yılsonunda yeniden EFQM hesaplaması yapılarak firmada yapılan iyileşmenin EFQM skoruna yansıması izlenecektir. Böylece hedefler doğrultusunda ne kadar ilerleme olduğu ve uygulama sonucu elde edilen yararlara ilişkin değerlendirmelere yapılabilecektir. Yapılan bu çalışmanın öncelikle mobilya olmak üzere tüm sektörde EFQM mükemmellik modelinin bir uygulama örneği olması amaçlanmıştır.
Keywords