Düzce Tıp Fakültesi Dergisi (Aug 2018)
Parametrik Olmayan Kovaryans Analizinde Kullanılan Metotlar
Abstract
Amaç: Parametrik kovaryans analizi (ANCOVA) varsayımlarının sağlanamaması ve/veya bağımlı değişkenin iki değerli/sıralayıcı ölçekli olması durumunda, parametrik olmayan ANCOVA yaklaşımlarından yararlanılmaktadır. Parametrik olmayan ANCOVA metodolojisinde Quade, Puri & Sen ve McSweeney & Porter metotları, Ranklı ANCOVA yöntemleri olarak bilinmektedir. Ancak yaygın kullanılan programlarda, bu metotların uygulanmasına yönelik modül(ler) bulunmamaktadır. Bu çalışmanın amacı Ranklı ANCOVA yaklaşımlarını tanıtmak, yazarlar tarafından geliştirilen web tabanlı bir programda uygulamasını yapmak ve bu yaklaşımların avantajlarından bahsetmektedir.Gereç ve Yöntemler: Ranklı ANCOVA yaklaşımlarının teorik özellikleri ve uygulama adımları tanımlanmış ve her bir yaklaşımın uygulanmasına yönelik web tabanlı bir program oluşturulmuştur. Sigara kullanma durumunun biyokimyasal tetkik sonuçları üzerindeki etkisinin incelendiği sağlık alanındaki bir çalışmadan simüle edilen veriler yardımıyla web tabanlı bir program üzerinde her bir yaklaşımın uygulamasına da yer verilmiştir.Bulgular: Her ne kadar, bu çalışmada açıklanan yaklaşımlar için yaygın kullanılan istatistik programlarında özel bir modül olmasa da, bu yaklaşımların kolaylıkla uygulanabileceği simüle verilerle oluşturulmuş klinik bir çalışma üzerinde gösterilmiş, yaklaşımların sonuçları verilmiştir.Sonuç: Birçok araştırmada örneklem genişliğinin kısıtlı olması ve/veya bağımlı değişkenin normal dağılım göstermemesi durumunda, faktöriyel modeller için parametrik yöntemlerin kullanılması, Tip I hata oranının artmasına ve testin gücünün azalmasına neden olmaktadır. Bu hatayı azaltmak için çalışmada önerilen yaklaşımların kullanılması tavsiye edilmektedir. Bu yaklaşımların, web tabanlı program sayesinde de yaygın kullanıma ulaşacağı düşünülmektedir.
Keywords
