اثرات سطوح مختلف انرژی و پروتئین در گامه انتهایی آبستنی بر عملکرد، تولید پروتئین میکروبی، فراسنجه‌های خونی و شکمبه‌ای بزهای سیستانی

Abstract

این پژوهش به‌منظور بررسی اثرات دو سطح انرژی و پروتئین خام پائین و بالا (به ترتیب مقادیر NRC (2007) و 10 درصد بالاتر از آن) در گامه سوم آبستنی بر وزن بدن، قابلیت هضم ظاهری، فعالیت نشخوار، فراسنجه­های شکمبه­ای، پروتئین میکروبی و وزن تولد بزغاله با استفاده از 28 رأس بز سیستانی (وزن بدن 6/2±25 کیلوگرم، روزهای آبستنی 5±100) در قالب طرح کاملاً تصادفی با روش فاکتوریل 2×2 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل: 1) پروتئین و انرژی پائین 2) پروتئین پائین و انرژی بالا 3) پروتئین پائین و انرژی بالا 4) پروتئین و انرژی بالا. ماده خشک مصرفی و کاهش وزن در زمان زایش در تیمار با پروتئین بالا- انرژی پایین بیشتر بود. اما وزن تولد بزغاله این تیمار به­طور معنی­داری بالاتر بود. در فراسنجه­های خونی 28 روز قبل زایش غلظت کلسترول در تیمار انرژی بالا پروتئین پایین به‌طور معنی­داری افزایش یافت، اما غلظت‌های خونی گلوکز، تری­گلیسرید، اوره و پروتئین­کل تفاوت معنی­داری نشان ندادند. در 14 روز قبل زایش، غلظت اوره خون در تیمار با پروتئین بالا به‌طور معنی­داری بالاتر بود، اما تفاوت ­معنی‌داری در غلظت تری­گلیسرید، کلسترول و پروتئین کل خون بین تیمارها وجود نداشت. در 2 ساعت بعد زایش تفاوت معنی­داری در غلظت گلوکز و تری­گلیسرید بین تیمارها وجود نداشت. تولید پروتئین میکروبی در تیمار با پروتئین بالا- انرژی بالا بیشتر بود. تفاوت معنی­داری در فراسنجه­های شکمبه­ای بین تیمارها مشاهده نشد. به‌طوری‌که pH مایع شکمبه قبل از مصرف خوراک در تیمار دارای انرژی بالا و پروتئین پایین نسبت به 3 ساعت بعد از مصرف خوراک بالاتر بود. همچنین غلظت اسیدهای چرب فرار شکمبه با مصرف جیره‌های حاوی انرژی بالا و پروتئین پایین‌تر از حد توصیه‌شده، افزایش یافت. به‌طورکلی نتایج نشان داد تأمین نیاز انرژی و پروتئین در گامه انتهای آبستنی و افزایش سطح پروتئین موجب بهبود عملکرد و افزایش وزن تولد بزغاله در بزهای آبستن می­شود.

Keywords

• انرژی
• احتیاجات آبستنی
• بز
• پروتئین میکروبی
• عملکرد