Ana Dili Eğitimi Dergisi (Jan 2021)
Özel Gereksinimli Bireylere Yönelik Farkındalık Geliştirmede Okul Öncesi Çocuk Kitaplarımız Nitelikli mi?
Abstract
Bu çalışmanın amacı özel gereksinimli karakterler içeren çocuk kitaplarının niteliklerini betimleyerek okul öncesi eğitimde özel gereksinimli bireylere yönelik farkındalık geliştirmek için başvurulabilecek kitapları belirlemektir. Bir doküman incelemesi olan bu nitel çalışmada özel gereksinimli karakterler içeren çocuk kitaplarının içerikleri değerlendirilmiştir. Örneklemin belirlenmesinde Türkiye’de kitap satışı yapan üç web sitesi ve çeşitli yayınevlerinin web siteleri taranmış ve ulaşılabilir örnekleme ile toplam 58 çocuk kitabına ulaşılmıştır. Bu kitaplardan seçim ölçütlerini karşılayan 20 tanesi belirlenmiştir. Kitaplar, araştırmacılar tarafından uluslararası bir araç kullanılarak değerlendirilmiş ve puanlayıcılar arası güvenirlik hesaplanmıştır. Bulgular, kitapların genel özellikleri, kişisel tasvirler, sosyal etkileşimler ve özel gereksinimli karakterlerin deneyimlediği örnek uygulamalar açısından olumlu veya kabul edilebilir nitelikte bulunan eserlerin özel gereksinimli bireylere yönelik farkındalık geliştirmede öğretmenler tarafından kullanılabileceğine işaret etmektedir. Ancak, bazı kitaplar için duyulan uyarlama gereksinimi, bazı yetersizliklerin kitaplardaki düşük temsili ve Türkçe yazılmış kitapların sayıca azlığı özel gereksinimli karakter içeren okul öncesi çocuk kitapları konusunda önemli bir boşluğa işaret etmektedir.
Keywords
