مقایسۀ اثربخشی درمان شناختی-رفتاری مذهب‌محور و آموزش تاب‌آوری در تبعیت از درمان بیماران مبتلا به دیابت نوع دو

Abstract

سابقه و هدف: بیماری دیابت از جمله بیماری‌های مزمن است که برای جلوگیری از عوارض آن تبعیت از درمان نقش بسزایی دارد. این پژوهش با هدف مقایسۀ اثربخشی درمان شناختی-رفتاری مذهب‌محور (RCBT) و آموزش تاب‌آوری در مؤلفه‌های تبعیت از درمان بیماران مبتلا به دیابت نوع دو انجام شده است. روش کار: پژوهش حاضر از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون و گروه کنترل است که از میان بیماران مبتلا به دیابت نوع دو مراجعه‌کننده به مراکز خدمات جامع سلامت با روش نمونه‌گیری هدفمند، تعداد 45 نفر نمونۀ نهایی در نظر گرفته و سپس به‌طور تصادفی ساده در سه گروه 15 نفره شامل دو گروه آزمایش و یک گروه گواه گمارده شدند. یک گروه آزمایشی 10 جلسۀ 60 دقیقه‌ای درمان شناختی-رفتاری مذهب‌محور و گروه دیگر 9 جلسۀ 60 دقیقه‌ای آموزش تاب‌آوری دریافت کردند. داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس تک‌متغیّره و آزمون توکی تجزیه‌وتحلیل شد. در این پژوهش همۀ موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین گروه‌های آزمایش و گروه گواه در پس‌آزمون تبعیت از درمان با کنترل پیش‌آزمون (001/0P= و 5/22F=) در سطح اطمینان 95 درصد (05/0P<) تفاوت وجود داشت؛ ولی در بین دو گروه درمان شناختی-رفتاری مذهب‌محور و آموزش تاب‌آوری (46/8F= و 2/0P=) در سطح 95 درصد (05/0P<) به لحاظ آماری تفاوت معنادار وجود نداشت. نتیجه‌گیری: یافته‌ها نشان داد که درمان شناختی-رفتاری مذهب‌محور و آموزش تاب‌آوری هر دو در افزایش تبعیت از درمان بیماران مبتلا به دیابت مؤثر است. بنابراین از هر دو روش می‌توان به‌عنوان روشی کمکی در درمان بیماران مبتلا به دیابت جهت افزایش تبعیت از درمان بهره برد.

Keywords

• آموزش تاب‌آوری؛ تبعیت از درمان؛ درمان شناختی-رفتاری مذهب‌محور؛ دیابت نوع دو