ارزیابی اثر تغییرات کاربری اراضی بر شبیه‌سازی رواناب خروجی با استفاده از مدل شبکه عصبی مصنوعی (MLP)، مطالعه موردی: حوضه آبخیز یلفان

Abstract

تغییر کاربری اراضی بر بسیاری از فرآیندهای طبیعی نظیرفرسایش خاک وتولید رسوب، سیلاب و تخریب خصوصیات فیزیکی شمیایی خاک اثر می‌گذارد. این تغییر اکوسیستم باعث تخریب کیفیت خاک شده، در نتیجه قدرت محصول‌دهی خاک برای تولید غذا به شدت کاهش می‌یابد. بنابراین نیاز است جنبه‌های مختلف تغییر کاربری اراضی در مطالعات و تصمیم‌گیری‌های کلان کشور مورد توجه قرار گیرد. در این تحقیق،از شبکه‌ی عصبی مصنوعی و آمایش سرزمین(مدل دکتر مخدوم) برای ارزیابی اثر تغییرات کاربری اراضی بر رواناب استفاده شده است.این مطالعه در حوضه‌ی یلفان واقع در استان همدان انجام شد. نتایج حاصل از بررسی‌ها نشان دادمدل شبکه‌ی عصبی مصنوعی در دوره‌ی آماری 1375 تا 1389، رواناب را با ضریب ناش- ساتکلیف 74/0 شبیه‌سازی نمود و دارای مجذور میانگین مربعات خطا 01/0می‌باشد که نشان‌دهنده دقت قابل قبول برای شبیه‌سازی رواناب روزانه‌ی حوضه‌ی یلفان است. هچنین بعد از درنظر گرفتن کاربری بهینه، دبی اوج هیدروگراف 45 درصد پایین‌تر آمد که نشان دهنده‌ی کاهش خسارات احتمالی سیلاب است. بنابراین مدل شبکه‌ی عصبی مصنوعی را می‌توان مدل مناسبی برای شبیه‌سازی جریان در حوضه‌ی یلفان و تعیین اثر سناریوی کاربری اراضی بر روی سیلاب معرفی کرد.

Keywords

• تغییرات کاربری
• حوضه‌ی یلفان
• شبکه عصبی مصنوعی پرسپترون
• رواناب
• آمایش سرزمین