EKONOMİLERDE YAPISAL DÖNÜŞÜM VE BELİRLEYİCİLERİ: SEÇİLMİŞ GELİŞMİŞ VE GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELER ÜZERİNE BİR PANEL VERİ ANALİZİ

Abstract

Bu çalışmada, ekonomik büyüme ve kalkınma için büyük öneme sahip olan yapısal dönüşüm olgusu ve belirleyicileri, panel veri analiziyle incelenmektedir. Bu amaçla konu teorik temeliyle ele alındıktan sonra, seçilmiş 19 gelişmiş ve 24 gelişmekte olan ülkede 1970-2017 yılları arasında meydana gelen yapısal dönüşüm, hesaplanan yapısal dönüşüm endeksi yoluyla analiz edilmiştir. Gelişmekte olan ülkelerdeki yapısal dönüşüm endeks değerlerinin, gelişmiş ülke değerlerinden daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Daha sonra, yapısal dönüşümün belirleyicilerinin yapısal dönüşüm üzerine etkisini belirlemek amacıyla ülke gruplarına Panel Veri Analizi uygulanmıştır. Driscoll-Kraay tahmin sonucunda, gelişmiş ülkelerde dış ticaretin ve nüfusun etkisinin pozitif, doğumda yaşam beklentisinin negatif olduğu görülmüştür. Kişi başına milli gelir ve küreselleşme değişkenlerinin yapısal dönüşüm üzerine etkilerinin istatistiki olarak anlamsız olduğu saptanmıştır. Gelişmekte olan ülkelerde ise dış ticaretin negatif, kişi başına milli gelirin pozitif ve anlamlı etkisi görülürken, diğer değişkenlerin anlamsız olduğu belirlenmiştir. Son olarak, Ortak İlişkili Etkiler Ortalama Grup Tahmincisi ile de ülkeler bazında değerlendirme yapılmıştır.

Keywords

• structural transformation, economic growth, panel data analysis
• yapısal dönüşüm
• ekonomik büyüme
• panel veri analizi