Journal of Agricultural Sciences (Jan 2017)
Yağ Gülü Rosa damascena Mill. ’nde Distilasyon Ürünlerinin Uçucu Yağ ve Fenolik Madde İçerikleri ile Antiradikal ve Antioksidan Aktiviteleri
Abstract
Yağ gülü Rosa damascena Mill. , sahip olduğu yüksek kalitedeki aromatik bileşenler nedeniyle parfüm ve kozmetik endüstrisinde değerlendirilen en önemli kokulu gül türüdür. Yağ gülünde doğal ve sağlıklı ürün çeşitliliğinin artırılması, kullanım alanlarının genişletilmesi ve damıtma atıklarının değerlendirilmesi amacıyla yürütülen bu araştırmada, taze yağ gülü çiçeklerinin damıtılma sürecinde elde edilen gül yağı ve gül suyu gibi temel ve posa suyu gibi atık damıtma ürünlerinin uçucu yağ ve fenolik madde içerikleri ile antiradikal ve antioksidan aktiviteleri belirlenmiştir. Süleyman Demirel Üniversitesi Gül ve Gül Ürünleri Araştırma ve Uygulama Merkezine GÜLAR ait yağ gülü Rosa damascena Mill. araştırma bahçesinden gül toplama ve damıtma sezonunda Mayıs ve Haziran sabah erken saatlerde toplanan taze yağ gülü çiçekleri Clevenger hidro-distilasyon cihazında damıtılarak gül yağı, gül suyu ve posa suyu elde edilmiş ve bu ürünlerde uçucu yağ bileşenleri gaz kromatografisi/kütle spektrometresi GC/MS kullanılarak tespit edilmiştir. Ayrıca elde edilen bu distilasyon ürünlerinde fenolik madde ekstraksiyonları da yapılarak, toplam fenolik madde, toplam flavanol ve toplam flavonol içerikleri spektrofotometrik yöntemlerle, fenolik bileşik içerikleri de yüksek performanslı sıvı kromatografisi HPLC ile belirlenmiştir. Ekstraktların antioksidan ve antiradikal aktivitelerini belirlemek için de sırasıyla demir indirgeme gücü FRAP yöntemi ile 1,1-difenil-2-pikril-hidrazil DPPH yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, gül yağında sitronellol % 35.27 , gül suyu ve posa suyunda ise feniletil alkolün sırasıyla % 60.71 ve % 90.32 en önemli uçucu yağ bileşeni olduğu tespit edilmiştir. Fenolik madde içerikleri bakımından bir değerlendirme yapıldığında ise gül yağının zengin bir içeriğe sahip olduğu, posa suyunun da gül suyuna göre daha fazla fenolik bileşik içerdiği belirlenmiştir. Genel olarak gül ürünlerinin yüksek antiradikal ve antioksidan aktiviteye sahip olduğu, ancak distilasyon ürünleri arasında gül yağı ve posa suyunun gül suyuna göre daha yüksek antiradikal ve antioksidan etkiler gösterdiği saptanmıştır. Araştırma sonucunda özellikle distilasyon sürecinde atık ürün olarak elde edilen posa suyunun doğal antioksidan kaynağı olarak ekonomiye kazandırılabileceği öngörülmüştür
