پیکره (Sep 2024)
مقدمه‌ای بر تاریخ اجتماعی ماکسیمالیسم در گفتمان هنر
Abstract
مقدمه: ماکسیمالیسم یا بیشینه‌گرایی سبکی به‌ظاهر نوین ولی دارای ریشه‌هایی عمیق در تاریخ اجتماعی هنر و نقطۀ مقابل مینیمالیسم یا کمینه‌گرایی و نگرشی در مقابل هنر مفهومی محسوب می‌شود. زمینه‌های اجتماعی هنر در طول تاریخ در ظهور و تکامل این سبک بسیار حائزاهمیت است. این زمینه‌ها را می‌توان از یک‌سو در دهه‌های گذار از تاریکی قرون وسطی، یعنی سال‌های طلایی رنسانس و از سوی دیگر در ابعادی کوچکتر در برهه‌های تاریخی مشابه در قرن‌های ۱۹ و ۲۰ میلادی جهان جست‌وجو کرد. وجه تشابه این دوره‌ها گذار از شرایط سخت اجتماعی، سیاسی و اقتصادی است. این دوره‌ها با شرایطی نسبتاً مشابه به‌صورت سلسله‌وار خط سیر تاریخی پیدایش و تکامل ماکسیمالیسم را شکل داده‌اند؛ اما ماکسیمالیسم تحت این عنوان قدمتی حدوداً ۴۰ ساله دارد. مسئله‌ای که در پژوهش حاضر مورد توجه است، این است که کدام زمینه‌های فرهنگی و اجتماعی در اواخر قرن ۲۰ و ۲۱میلادی بر تکامل این سبک اثرگذاشته‌اند؟ در پژوهش حاضر قصد بر آن است که الگوهای ماکسیمالیستی در روند تکامل خود با تکیه بر ویژگی‌های محلی و جمعیتی، و مروری بر تاریخ اجتماعی ماکسیمالیسم و تعاریف آن، همچنین روند شکل‌گیری و تکامل آن در تاریخ اجتماعی هنر؛ جایگاه آن در گفتمان امروز هنر جهانی و تحلیل محتوای ماکسیمالیسم، به‌عنوان سبکی که زمینه‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی در آن تأثیرگذار بوده‌اند تبین شود.روش پژوهش: در پژوهش حاضر براساس روش تاریخ اجتماعی و به‌شیوۀ توصیفی- تحلیلی و با استفاده از اسناد مکتوب تلاش می‌شود، تا ضمن معرفی اجمالی ماکسیمالیسم، بسترهای اجتماعی و تاریخی آن در حوزه‌های گوناگون هنری، کنکاش شود.یافته‌ها: نیم‌نگاهی بر تاریخ اجتماعی حیات بشر درمی‌یابیم که هرگاه انسان به اجبار قدرت یا شرایط تن به زندگی ساده و مینیمال داده و از خواسته‌ها و داشتن بیان شخصی در زندگی دست کشیده است، پس از گذار از آن شرایط تحمیلی به یکباره زندگی کاملاً متفاوت و به‌اصطلاح ماکسیمالی را در پیش گرفته است. بنابراین مهمترین عامل، شرایط اجتماعی و اقتصادی حاکم بر جهان، به‌ویژه در قرن حاضر، است که تحولات سبکی چون ماکسیمالیسم را روبه گسترش و تکامل قرار داده است.نتیجه‌گیری: تاریخ اجتماعی ماکسیمالیسم و سیر پیدایش و تکامل آن به‌شکل امروزین بیانگر آن است که بیشینه‌گرایی ماحصل عبور انسان از شرایط سخت فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی و ریاضت‌های ناشی از این شرایط و در حقیقت واکنشی به زندگی مینیمال تحمیلی در ادوار مختلف قرن بیستم بوده است.
Keywords
