جغرافیا و مخاطرات محیطی (Jan 2022)
بررسی سری زمانی خشکسالی کشاورزی شهرستان داراب با استفاده از سنجشازدور و سامانه گوگل ارث انجین
Abstract
مخاطره خشکسالی ازجمله ویژگیهای طبیعی کره زمین محسوب میشود که امکان رخداد آن در تمام مناطق آب و هوایی وجود دارد؛ بهطوریکه در پارهای موارد خسارات جبرانناپذیری را ایجاد میکند. با توجه به اهمیت خشکسالی، این پژوهش با هدف تحلیل سری زمانی خشکسالی کشاورزی شهرستان داراب طی یک دوره 20 ساله (1399 – 1379) با استفاده از سنجشازدور و تصاویر ماهوارهای در محیط سامانه گوگل ارث انجین انجام شد. تصاویر ماهوارهای شامل 460 تصویر از محصولات دمای سطح زمین (LST) و پوشش گیاهی (NDVI) سنجنده مودیس ماهواره تررا میباشند که از آنها جهت محاسبه شاخص وضعیت دمایی (TCI) و شاخص وضعیت پوشش گیاهی (VCI) استفاده شد. همچنین با استفاده از دادههای بارش ثبت شده ایستگاه سینوپتیک داراب، شاخص SPI بهوسیله نرمافزار MATLAB در بازههای زمانی مختلف محاسبه شد. نتایج به دست آمده حاکی از این است که مطابق با طبقه خشکی بسیار شدید و بر اساس شاخص TCI سال 1379 با مساحت 46/225 کیلومترمربع وسعت و همچنین نیز بر اساس شاخص VCI سال 1392 با مساحت 80/280 کیلومترمربع وسعت، بیشترین مساحت خشکی را در شهرستان داراب داشتهاند. درنتیجه مقایسه بین مقدار عددی شاخص SPI برای هر یک از سالهای دوره موردبررسی با میزان مساحتهای فاقد خشکسالی حاصل از دو شاخص TCI و VCI به دست آمده از تصاویر ماهوارهای، بیشترین مقدار ضریب همبستگی به میزان 76/0 بین SPI دوازدهماهه و شاخص VCI مشاهده شد که این مطلب نمایانگر شاخص ماهوارهای VCI بهعنوان شاخص بهینه نشاندهنده وضعیت خشکسالی در شهرستان داراب است.
Keywords