ارزیابی و مقایسه روش‌های مختلف خاک‌ورزی در بهبود خاک‌های متاثر از شوری در تولید گندم

Abstract

از جمله راهکارهای اساسی در کنترل نمودن خاک‌های متاثر از شوری، به‌کارگیری روش خاک‌ورزی مناسب است. بدین منظور آزمایشی جهت تعیین اثرات روش‌های مختلف خاک‌ورزی بر انتشار املاح و عملکرد گندم در یک خاک شور-سدیمی با استفاده از طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل گاوآهن برگردان‌دار+دیسک‌ (T1)، گاوآهن‌قلمی+دیسک (T2)، زیرشکن+گاوآهن‌برگردان‌دار+دیسک (T3)، زیرشکن+گاوآهن قلمی+دیسک (T4)، زیرشکن+روتوتیلر (T5) و گاوآهن بدون صفحه برگردان‌دار+دیسک (T6) بودند. در هر یک از تیمارها هدایت الکتریکی عصاره اشباع خاک، اسیدیته خاک، نسبت جذب سدیم، مقاومت به‌نفوذ و عملکرد محصول اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد کاربرد زیر‌شکن قبل از اعمال خاک‌ورزی T3 وT4 موجب کاهش معنی‌دار شوری خاک نسبت به روش خاک‌ورزی T1 به میزان 8/17 و 3/10 درصد گردید. مقایسه میانگین‌ها آشکار ساخت نسبت جذب سدیم متاثر از روش‌های مختلف خاک‌ورزی بوده است. بیشترین نسبت جذب سدیم به میزان 39/19 درصد در روش خاک‌ورزی مرسوم T1 مشاهده شد و استفاده از گاوآهن قلمی در سیستم کم‌خاک‌ورزی T2، موجب کاهش نسبت جذب سدیم به میزان1/4 درصد نسبت به T1 گردید. یافته‌ها هم‌چنین نشان داد استفاده از زیر‌شکن در روش خاک‌ورزی T3 نسبت به روش‌های خاک‌ورزی مرسوم و کم‌خاک‌ورزی (T2وT1) موجب کاهش معنی‌دار نسبت جذب سدیم به‌ترتیب به‌میزان 4/23 و 1/20 درصد گردید. هم‌چنین میزان عملکرد محصول در واکنش به روش‌های مختلف خاک‌ورزی اختلاف معنی‌داری از خود نشان داد.

Keywords

• روش‌های خاک‌ورزی
• عملکرد محصول
• نسبت جذب سدیم
• هدایت الکتریکی