Diyanet İlmi Dergi (Dec 2018)

GÜNÜMÜZDE DİNÎ TEFEKKÜRÜN YÜZLEŞTİĞİ TEMEL PROBLEMLER

  • Faruk Karaca

DOI
https://doi.org/10.61304/did.506910
Journal volume & issue
Vol. 54, no. 4
pp. 107 – 116

Abstract

Read online

Fikr kökünden türeyen ve Arapça bir kavram olantefekkür, dilimizde düşünme eylemine karşılık gelmekte olup aynı isimle dekullanılmaktadır. Tefekkür anda yaşanan ancak bir ayağı geçmişte diğer ayağıgelecekte olan bir eylemdir. Tefekkürün, gelecekte olan ayağı tedbir almaanlamına gelen tedebbür, geçmişte olan ayağı ise hatırlama ve anma anlamınagelen tezekkürdür. Buna göre tefekkür, bir taraftan bireyin anlamını keşfedereköğrendiği şeyleri hayata aktarırken diğer taraftan onları daha derindenkavramak için parçalara ayırdığı (analiz) ve yeniden birleştirdiği (sentez),yeniden birleştirerek oluşturduğu özgün ürünleri (düşünce) eksiklik veüstünlükleri açısından değerlendirmeye tabi tuttuğu üst düzey bir bilişseletkinliktir. Çalışmada dinî ve insanî gelişime sağlayacağı katkılar bağlamındatefekkürün önündeki engeller irdelenmiştir. Zira tefekkür; bilişsel güç kadargönül, bilgi kadar samimiyet, sorgulama kadar inanç gerektirirken, gayret veadanmışlık isteyen bir olgu olup insani gelişimin en önemli güç kaynaklarındanbiridir.