İbnu’l-Muneyyir’in Zemahşerî’ye Yönelik Dil Eksenli Eleştirilerinin Değerlendirilmesi

Abstract

İbnu’l-Muneyyir’in el-İntisâf adlı eserinde Zemahşerî’ye yönelttiği eleştiriler arasında Arap Dili’ne yönelik itirazlar önemli bir yer tutar. Dil tartışmalarını da Sarf, Nahiv ve Belâğat ilmine yönelik münakaşalar şeklinde ayrı ayrı ele almak mümkündür. Zemahşerî'nin âyetlere getirdiği dilsel izahlarında Mu’tezilî eğilim, yer yer kendini hissettirir. Ancak bu açıklamalarında o genelde birtakım delillerden hareket etmeye çalışmıştır. İbnu’l-Muneyyir ise insaf ölçülerinde hareket etmeye çalışsa da, pek çok yerde ister-istemez aşırı tavırlar sergilemiş, ön yargılı davranmıştır. Onun böyle davranmasında mezhebî taassubun etkisi inkâr edilemez.

Keywords

• Zemahşerî
• İbnu’l
• Arap Dili
• Gramer/Sentaks
• Eleştiri