İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi (Jan 2017)
Jersey Irkı İneklerde CMT Skorlarının ve Skorların Değerlendirilmesindeki Farklılığın Süt Verimi, Süt Bileşimi ve Subklinik Mastitis Tanısına Etkisi
Abstract
Bu araştırma, Jersey ırkı ineklerde, California Mastitis Test (CMT) skorlarının süt verimi, süt bileşimi ve subklinik mastitis tanısı ile ilişkisini ve test skorlarının değerlendirilmesindeki farklılığın süt verimi, süt bileşimi ve subklinik mastitis tanısına etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada, 51 baş Jersey inekte, subklinik mastitisi belirlemek için CMT uygulanmış, her ineğin tüm meme loplarından alınan süt örnekleri için negatif (-), şüpheli (+1), +2, +3 ve +4 şeklinde skorlama yapılmıştır. Ayrıca süt örneklerinin yağ, protein, laktoz, kuru madde ve yağsız kuru madde oranları ile donma noktası tespit edilmiştir. Verilerinin değerlendirilmesi aşamasında CMT sonuçlarına gör iki farklı gruplandırma yapılmıştır. İlk gruplandırmada negatif (grup 1), şüpheli (grup 2) ve diğer skorlara (grup 3) göre üç grup oluşturulmuştur. İkinci gruplandırma ise şüpheli skorunun CMT pozitif (CMT-I) ve CMT negatif (CMT-II) kabul edilmesine göre yapılmıştır. CMT-I grubunda tüm meme lopları için negatif (-) değer alanlar CMT negatif, her hangi bir meme lobunda şüpheli (+1) ile +4 arasında değer alanlar ise CMT pozitif olarak kabul edilmiştir. CMT-II grubunda ise tüm meme lopları için negatif (-) veya şüpheli (+1) değer alanlar CMT negatif, her hangi bir meme lobunda +2 ile +4 arasında skor alan inekler ise CMT pozitif olarak kabul edilmiştir. Üç farklı CMT skor grubunun laktoz ve donma noktası değerleri arasındaki farkın istatistik açıdan önemli (P<0,05) olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, donma noktası, yağ oranı (P<0,05) ve laktoz oranı (P<0,01) ile CMT skorları arasındaki fenotipik korelasyonların önemli olduğu saptanmıştır. CMT-I ve CMT-II gruplarının CMT pozitif ve CMT negatif oranlarının grup içi (P<0,05) ve gruplar arası (P<0,01) farklılığının önemli olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, CMT-I grubunda CMT pozitif ve CMT negatif ineklerin yağ ve toplam kuru madde değerleri arasındaki farkın önemli (P<0,05) olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak, CMT skorlarının süt laktoz, yağ ve donma noktası ile ilişkili olduğu, laktoz oranı ve donma noktası değerlerindeki düşüş ile birlikte yağ oranında artışın mastitis göstergesi olarak kabul edilebileceği söylenebilir. Ayrıca, CMT skorlarının değerlendirilmesinde farklılıklar, sürüde sağlıklı hayvan oranında büyük değişim görülmesini ve süt yağ ve toplam kuru madde oranındaki değişimin ortaya konulmasını engeleyebilir. Bu nedenle, insan sağlığı açısından ortaya çıkabilecek riskleri engeleyebilmek ve süt ve süt ürünlerinin kalitesinin hatalı olarak değerlendirilmesinin önüne geçilebilmek için, CMT skorlarının değerlendirilmesinde standartlaştırılmaya gidilmelidir.
Keywords
