Quarterly Journal of Applied Theories of Economics (Apr 2017)
تحلیل فضایی عوامل موثر بر صادرات صنایع مواد غذایی و آشامیدنی
Abstract
امروزه صادرات فرآورده‌های صنایع مواد غذایی و آشامیدنی، نقش مهمی را در ارزآوری کشور ایفاء می‌کند. بررسی مطالعات تجربی مربوط به صادرات نشان میدهد که میزان صادرات بنگاهها نه تنها تحت تاثیر اندازه بنگاه، سرمایه انسانی و بهرهوری نیروی کار میباشد، بلکه ممکن است تحت تاثیر صادرات استانهای مجاور نیز قرار گیرد. لذا در این مطالعه، به بررسی عوامل موثر بر صادرات صنایع مواد غذایی و آشامیدنی با استفاده از اطلاعات سطح بنگاهی (کارگاه‌های صنعتی ده نفر کارکن و بیشتر ایران) در سال 1386 و مدل دوربین فضایی توبیتپرداخته شده است. نتایج حاصل از برآورد مدل توبیت فضایی نشان میدهد که متغیرهای اندازه بنگاه، بهرهوری نیروی کار و سرمایه انسانی دارای تاثیر مثبت و معنی‌داری بر میزان صادرات بنگاهها میباشند. همچنین معنیدار بودن ضریب وقفه فضایی متغیر وابسته، وجود اثرات فضایی را تایید می‌کند. همچنین نتایج حاصل از محاسبه اثرات مستقیم، اثرات غیرمستقیم و اثرات کل نشان میدهد که اثر مستقیم و غیرمستقیم بهرهوری نیروی کار، سرمایه انسانی و اندازه بنگاه بر صادرات هر استان و استانهای همسایه مثبت و معنیدار است. این نتایج حاکی از وجود سرریزهای درون استانی و بین‌استانی است.
