Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları (Dec 2019)
Vatikan’ın Devletleşmesi ve Türk Kamuoyu
Abstract
19. yüzyıl ortalarında İtalyan birliğinin sağlanması sonrası Roma ve civarının da tamamen İtalyan idaresine girmesi ile Vatikan bağımsız devlet statüsünü yitirmiş ve İtalyan idaresine geçmişti. Vatikan, İtalyan idaresine girmek istememiş, İtalya’nın Vatikan yönetimine müdahaleleriyle devlet ve kilise arasında bir çatışma süreci yaşanmıştı. “Roma Sorunu” olarak adlandırılan bu dönem, Benito Mussolini’nin 1922 yılında iktidara gelmesi sonrası yaptığı çalışmalarla yumuşamaya başlayacak, 1929 yılında Vatikan ve İtalya Devleti arasında imzalanan Laterano Antlaşması ile de tamamen sonlanacaktı. Bu tarihten itibaren Vatikan yeniden bağımsız devlet statüsüne kavuşmuştu. Bağımsızlık sonrası başta Avrupa ülkeleri olmak üzere çeşitli devletlerle resmî ilişkiler kurma çalışmaları yapan Vatikan’ın Türkiye ile resmî ilişki kurması hemen mümkün olmamıştı. Vatikan’ın talebine rağmen Türkiye, bir din devleti ile ilişki kurmanın laiklik ilkesi açısından sorun oluşturacağını düşünmekteydi. Çeşitli tartışmalarla birlikte Vatikan ile Türkiye arasındaki resmî ilişkiler ancak 1960 yılında başlayabilmişti. Bu makalede, Vatikan’ın 1929 yılında bağımsızlığını tekrar elde etmesi sonrası Türk kamuoyunun İtalya’daki gelişmelere bakışı ve Vatikan ile Türkiye arasında resmî ilişkilerin başlama süreci incelenecektir.
Keywords
