جستاری بر تعاریف، رویکردها و پیشینه‌ی مدیریت اطلاعات شخصی

Abstract

هدف: هدف پژوهش حاضر آن است که ضمن ارائه­ ی تعاریف و دیدگاه‌های موجود در حوزه­ ی مدیریت اطلاعات شخصی، پیشینه‌ی پژوهش­ های خارجی و وضعیت مطالعات داخلی را بررسی کرده، و با مطرح­ کردن پیشنهاداتی به پیشرفت این حوزه در ایران کمک نماید. روش‌شناسی: این پژوهش به صورت کتابخانه­ ای و با مرور نوشتارهای مختلف مربوط حوزه‌ی مدیریت اطلاعات شخصی انجام شده است. یافته‌ها: پژوهش­ های حوزه­ ی مدیریت اطلاعات شخصی را می‌ توان به مطالعات اولیه، مدیریت اطلاعات کاغذی شخصی و مدیریت اطلاعات الکترونیکی شخصی تقسیم نمود. مطالعاتی که اطلاعات الکترونیکی شخصی را مورد بررسی قرار داده‌اند را می‌توان در پنج دسته­ جای داد: 1. مدیریت اطلاعات شخصی افراد خاص، 2. مقایسه مدیریت اطلاعات شخصی کاغذی با الکترونیکی، 3. رویکردهای سه‌ گانه به مدیریت اطلاعات شخصی الکترونیکی، 4. ایمیل‌ها و بوک‌ مارک‌ها و صفحات ذخیره­ شده­ ی وب و 5. طراحی سیستم‌ها و نرم‌ افزارهای مدیریت اطلاعات شخصی. در ایران نیز مطالعات این حوزه مراحل ابتدایی خود را می‌ پیماید و پژوهش‌های صورت­ گرفته صرفاً به پیمایش و توصیف وضعیت موجود در جامعه­ ی مورد بررسی پرداخته‌اند. نتیجه‌ گیری: با نگاهی به مطالعات انجام­ یافته مشخص می­شود که زمان و پیشرفت فناوری، از مهم‌ ترین عوامل در تنوع پژوهش‌های مدیریت اطلاعات شخصی است. پژوهشگران ابتدا وضعیت مدیریت اطلاعات شخصی افرادی را که دارای اطلاعات شخصی بسیاری بوده­ اند و سپس افراد مختلف از اقشار گوناگون را مورد بررسی قرار داده‌اند. رفته­ رفته بررسی اطلاعات الکترونیکی بر اسناد کاغذی پیشی گرفته و علت آن را باید تحولات فناورانه در سال‌های اخیر دانست. اصالت/ ارزش: این مطالعه را می‌توان از نخستین آثاری دانست که در ایران به تشریح تعاریف، مبانی نظری و دسته‌بندی پیشینه‌ ی پژوهش‌های انجام­ شده در حوزه­ ی مدیریت اطلاعات شخصی پرداخته است.

Keywords

• اطلاعات شخصی
• تعامل انسان و اطلاعات
• مدیریت اطلاعات
• مدیریت اطلاعات شخصی