Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi (Jun 2015)
Tersane Yatırımları İçin Kuruluş Yeri Seçimi: Yalova-Altınova Tersane Girişimcileri Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi Örneği
Abstract
Bu çalışmada, emek yoğun sektör olması ve birçok sanayi dalı ile etkileşim içinde olması sebebiyle yüksek istihdam olanağı sağlayan, yüksek katma değerli ürünleri ile ihracatta önemli katkı yapan, ülke ekonomisine döviz geliri sağlayan ve savunma sanayiine katkısı ile teknolojik altyapının gelişmesine olanak sağlayan gemi inşa sektöründe kuruluş yeri seçimi hem genel, hem de seçilmiş örnek olay düzeyinde irdelenmiştir. Tersane proje geliştiricisi ve yöneticileri yönünden kuruluş yeri seçim kriterleri değerlendirildiğinde; coğrafi konum, ulaşım olanakları, gemi sanayinin varlığı, gemi inşa yan sanayinin varlığı, devlet teşviki, toplam ve nitelikli işgücü varlığı, jeolojik durum, topografik yapı, enerji kaynaklarının yeterliliği, altyapı yatırımları, kıyı kesiminin özelliği, dalga etkisi, rüzgar etkisi, diğer tersane bölgelerine uzaklığı, bölgenin sosyo-kültürel yapısı, havalimanına yakınlığı, stratejik durumu, hammaddeye yakınlığı, öz kaynakların ve ilave tesis alanlarının önemi, arazi ve arsa varlığı, su kaynaklarının varlığı ve konaklama tesislerinin varlığı gibi parametrelerin önemli olduğu ortaya konulmuştur. Kuruluş yeri seçiminde tersane kuruluşunu gerektirecek iş hacminin tespiti ile tersane kuruluş yerinin uluslararası kriterlere uygunluğu parametrelerinin de önem taşıdığı sonucuna ulaşılmıştır. Örnek olay olarak incelenen Yalova-Altınova Tersaneler Bölgesi ve seçilen tesisin yer seçiminin, belirtilen kuruluş yeri seçim kriterlerine uygun olduğu görülmektedir. Tersane yatırımlarının geliştirilmesi ve özellikle gemi sanayinde üretim ve ihracat kapasitesinin geliştirilmesi bakımından bütün kıyı yerleşimlerinde tersane kuruluş yeri seçimi ve fiilen yatırıma başlanmasına yönelik master plan hazırlanması ve buna göre yatırımların ulusal ve bölgesel düzeylerde yönlendirilmesi, uygun kuruluş yerlerinin seçimi, rasyonel yatırım planlamasının yapılması ve kıt kaynakların etkin kullanımı yönlerinden gerekli görülmektedir.
