نقش هویت دینی در پیش‌بینی منش ورزشی پسران نوجوان بسکتبالیست

Abstract

سابقه و هدف: با وجود اینکه ورزش نقش اثرگذاری در مقوله‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، علمی و فرهنگی ایفا می­‌کند، این پدیده در عصر امروزی با چالشی جدی روبه‌رو است که همان از بین رفتن روحیه و منش ورزشی در جوامع ورزشی است. با توجه به اینکه هویت دینی بر رفتار افراد اثرگذار است، پژوهش حاضر با هدف نقش هویت دینی در پیش‌بینی مؤلفه‌های منش ورزشی پسران نوجوان بسکتبالیست صورت گرفته است. روش کار: مطالعۀ حاضر توصیفی از نوع همبستگی است. جامعۀ پژوهش نوجوانان 13 تا 18 سالۀ استان گیلان بودند که در مسابقات بسکتبال تابستان سال 1401 شرکت کردند. 200 نفر با روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. داده‌ها با پرسش‌نامه‌های منش ورزشی ولراند و هویت دینی خوشاوی جمع‌آوری و با روش‌های ضریب همبستگی و رگرسیون چندگانه با الگوی هم‌زمان در نرم‌افزار SPSS نسخۀ 26 تحلیل شد. در این پژوهش همۀ موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند. یافته‌ها: نتایج آزمون ضریب همبستگی نشان داد که باورها و عواطف دینی با مؤلفه‌های احترام به روابط اجتماعی، حریف، قوانین، مسئولان و تعهد به ورزش رابطۀ مثبت داشت. همچنین، دو مؤلفۀ باور و رفتار دینی با نداشتن رویکرد منفی در عملکرد ورزشی ارتباط مثبت نشان داد. یافته­‌های تحلیل رگرسیون نشان داد که هویت دینی توانست 81% از میزان احترام به روابط اجتماعی، 79% از احترام به قوانین و مسئولان و تعهد به ورزش، 77% از میزان احترام به حریف و 80% از نداشتن رویکرد منفی در عملکرد ورزشی را در پسران بسکتبالیست پیش‌­بینی کند. نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های پژوهش حاضر، فرضیه‌های مبتنی بر وجود رابطۀ معنی‌دار بین هویت دینی و مؤلفه‌های منش ورزشی پسران بسکتبالیست تأیید می­‌شود. با در نظر گرفتن نقش مثبت باور دینی و رفتارها و عواطف دینی بر سلامت روانی نوجوانان ورزشکار، اهمیت‌دادن به آنها از طریق والدین، مربیان و مسئولان ورزشی می‌­تواند کمک شایانی به بهبود سلامت اخلاقی و معنوی میدان‌ها و رویدادهای ورزشی نماید.