Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi (Apr 2023)
Fenomenografik Düşünmek ve Araştırmak: Teorik ve Yöntembilimsel Bir Perspektif
Abstract
Bu çalışmada bir düşünme ve araştırma yaklaşımı olarak fenomenografinin neliği ve nasıllığı teori temelli ve pratik yönelimli olarak sentezlenmiştir. Ulusal bağlamda yapılmış fenomenografik araştırmalarda, yaklaşımın epistemolojisine ve pratiklerine uygun olmayan adımların izlenmesi, dış okuyucuda yaklaşıma dair yanlış bir algıya yol açmakta, tutarsız bilgi yığınları oluşabilmektedir. Bu çalışma fenomenografik düşünmenin daha doğru anlaşılmasını ve bir araştırma yöntemi olarak daha uygun bir biçimde kullanılmasını sağlamaya yöneliktir. Bu amaç doğrultusunda, fenomenografik araştırmanın nasıl yürütülebileceği ile ilgili temel ilkeler, kavramlar, jargonlar ve akıl yürütme biçimleri derinlemesine sunulmuştur. Bu çalışma sunduğu sentezlerle fenomenografi yaklaşımının daha görünür ve uygulanabilir kılınmasını sağlamayı amaçlar. Bu kapsamda ilk olarak fenomenografik yaklaşımın felsefesi, teorik dayanakları ve temel kavramları ele alınmıştır. Ardından araştırılacak olgunun seçilmesi, katılımcı grubunun belirlenmesi, veri toplama aracının yapılandırılması, veri toplama sürecinin gerçekleştirilmesi, araştırmacı pozisyonunun belirlenmesi, verinin yönetilmesi ve analizi, geçerlik ve güvenirlik koşullarının sağlanması hakkında sentezler paylaşılmıştır. Ayrıca fenomenografi alanının öncü araştırmacılarından örnek çalışmalar örneklendirme amaçlı irdelenmiştir. Fenomenografik perspektifi temel alarak çalışmalar gerçekleştirecek araştırmacılara önerilerde bulunulmuştur.
Keywords
