اثر محلول‎پاشی اسید هیومیک و سطوح مختلف کمپوست قارچ خوراکی (SMC) بر صفات مورفولوژیک و عملکرد کرچک (Ricinus communis L.)

Abstract

چکیده اهداف: در سال‎های اخیر، تولید سالم و پایدار محصولات کشاورزی به‎ویژه گیاهان دارویی مورد توجه قرار گرفته است. این پژوهش با هدف بررسی اثر محلول‎پاشی اسید هیومیک و سطوح مختلف کمپوست مصرف شده قارچ خوراکی در رشد و عملکرد گیاه دارویی کرچک (Ricinus communis L.) انجام گرفت. مواد و روش‎ها: این آزمایش در سال زراعی 95-1394 در مزرعه­ی تحقیقاتی مجتمع آموزش عالی گناباد به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه‎ی بلوک‎های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. دو سطح کاربرد و عدم‎کاربرد اسید هیومیک و کاربرد شش سطح مختلف کمپوست قارچ خوراکی مصرف شده (0، 20، 40، 60، 80 و 100 تن در هکتار) مدنظر قرار گرفتند. یافته‎ها: نتایج آزمایش نشان داد که اثر کلیه سطوح کمپوست مصرف شده قارچ خوراکی بر عملکرد دانه در شرایط محلول‎پاشی اسید هیومیک تشدید شد و مقدار عملکرد دانه در شرایط کاربرد همزمان اسید هیومیک و هر یک از سطوح 20، 40، 60، 80 و 100 تن در هکتار کمپوست مصرف شده قارچ خوراکی به‎ترتیب 40، 46، 37، 19 و 17 درصد بیشتر از کاربرد جداگانه این کودها بود. بیشترین و کمترین ارتفاع پایین‎ترین و بالاترین خوشه از سطح زمین به‎ترتیب در تیمار کاربرد همزمان اسید هیومیک و 80 تن در هکتار کمپوست مصرف شده قارچ خوراکی و تیمار بدون اسید هیومیک و بدون کمپوست مصرف شده قارچ خوراکی بدست آمد. نتیجه‎گیری: به‎طور کلی با توجه به یافته‎های این پژوهش، به‎نظر می‎رسد استفاده از نهاده‎های اکولوژیک همچون اسید هیومیک و مقادیر بهینه کمپوست مصرف شده قارچ خوراکی ضمن بهبود رشد و عملکرد کرچک، می‎تواند به‎عنوان راهکاری بوم‎سازگار جهت توسعه کشاورزی پایدار مورد توجه قرار گیرد.

Keywords

• راهکار بوم‎سازگار
• سلامت بوم‎نظام
• کشاورزی پایدار
• مخاطره زیستی
• نهاده اکولوژیک