پژوهشهای بینرشتهای ادبی (Sep 2021)
خوانش پسااستعماری فرانتس فانونی نمایشنامههای «رقص جنگلها» و «مرگ و سوارکار شاه» اثر وله سوینکا
Abstract
نمایشنامههای "رقص جنگلها" و "مرگ و سوارکار پادشاه" آثار وله سوینکا، نویسنده مطرح اهل نیجریه هستند. وله سوینکا در رویکردی منحصربهفرد، با به نمایش گذاشتن شرایط زندگی بومیان و تقابلات فرهنگی آنان با استعمارگران غربی انزجار خود را از استعمار غرب به تصویر میکشد و درعینحال در مورد خطر فروپاشی اجتماعی و اضمحلال هویت ملی براثر تعقیب کورکورانه سنتهای بومی و همچنین وقوع استعمار داخلی هشدار میدهد. فرانتس فانون از نظریهپردازان مطرحی است که با دو نگاه سیاسی و روانشناختی به بررسی استعمار، انواع شیوههای آن و عوارض و عواقب آن پرداخته است. این مقاله، با بررسی دو نمایشنامه که یکی از آنها در جشن آزادسازی نیجریه اجرا شد، به تعارضات و مسائل ملتی که سعی در بازیابی الگوهای کهن خود را دارد پرداخته و همچنین کوشش کرده است که احساس دوگانهی وله سوینکا را نسبت به این بازیابی نشان دهد و ریشه آن را نیز پیدا کند.هر دو اثر انتخابی از سوینکا نشانگر آن هستند که وی نیز مانند فانون میخواهد که این تقابل فرهنگی، تبعیض و جدالِ همیشگی به صلحی ختم شود که شکوفایی آینده همه ابنای بشر در آن نهفته است. بررسی این آثار بر ما روشن میسازند که فرد استعمارکشیده باید با گذشته و حالش به صلح برسد، بر آنچه آینده را میسازد تمرکز کند تا بتواند آینده شکوهمندی را برای کشورش و هموطنانش رقم بزند.
Keywords