مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی (Mar 2021)
ادراک فضایی در مفاهیم و مبانی الگوهای شکل دهنده شهر اسلامی
Abstract
اسلام بهعنوان عالیترین و تنها منبع واحد برای سعادت انسان، توانایی دستیابی به محیطی با ارزشهای واقعی فردی و اجتماعی با هویت اسلامی را دارد. در این رابطه شهر اسلامی با تأثیرپذیری از فرهنگ و آموزههای دینی، از قابلیت داشتن جامعهای پایدار و ایدهآل، برای رشد فضایل انسانی و رسیدن به کمال نهایی برخوردار است. هدف این تحقیق ایجاد محیطی مطابق با اصول و ارزشهای اسلام؛ متناسب با نیاز و فعالیت مسلمانان برای رسیدن به سرزندگی معنایی و تقرب الهی است. بنابراین ضمن بررسی دیدگاه دین اسلام به مبحث شهر، هنر و معماری اسلامی، سعی دارد؛ تعاریف، فعالیتها و عرصههای مختلف اجتماعی و فردی انسان در ارتباط با عوامل مؤثر در ادراک محیطی آرمانشهر اسلامی را شناسایی نماید. یافتههای پژوهش نشان میدهد؛ بازبینی و کاربردی شدن کیفیتهای فضایی، عناصر و کالبد محیط در استفاده از منابع، اصول و معیارهای ارزشی شهر اسلامی، با در نظر گرفتن تنوع فضایی، شرایط اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، زمانی و مکانی هر شهر با کلیت ثابت برای رسیدن به شهر ایدهآل در حکومت آخرالزمان قابلیت وجودی خواهد داشت. تحقیق حاضر کیفی است، و با روش تحقیق توصیفی- تحلیلی، با تجزیه و تحلیل و جمعآوری اطلاعات، از نوع مطالعه اسنادی و تاریخی، به بررسی ویژگیها و عوامل مؤثر در ساختار شهر اسلامی میپردازد.
Keywords