پژوهش‌های ژئوفیزیک کاربردی (Dec 2021)
بررسی توزیع انواع منافذ در راستای قائم و جانبی با استفاده از مدل‌سازی فیزیک سنگی در یکی از مخازن کربناته ایران
Abstract
فرآیندهای پیچیده رسوبی و دیاژنتیکی در سنگ‌های کربناته منجر به تنوع زیادی در انواع منافذ می‌شود. بررسی توزیع انواع منافذ به‌عنوان یکی از عوامل اصلی کنترل‌کننده توزیع سیال در مخازن کربناته ضروری است. در این مقاله، توزیع انواع منافذ سازند کربناته فهلیان در سه چاه واقع در بخش‌های غربی، مرکزی و شرقی در یکی از میادین دشت آبادان بر اساس وارون‌سازی انواع منافذ بـا استفـاده از مدل‌سازی فیزیک سنگی به‌طور کمی مورد بررسی قرار گرفته است. در این مدل‌سازی، با در نظر گرفتن اثر شکل منافذ در تخمین مدول مؤثر، از تئوری محیط مؤثر دیفرانسیلی در محاسبه مشخصه هندسی منافذ )نسبت ابعادی منافذ مختلف و درصد نسبی آن‌ها) استفاده شده است. بدین منظور، در ابتدا نسبت ابعادی منافذ و درصد نسبی آن‌ها با استفاده از الگوریتم وارون‌سازی انواع منافذ تخمین زده شده است. در ادامه، از نتایج حاصل در مدل‌سازی فیزیک سنگی استفاده شده و سرعت موج تراکمی در سه چاه برآورد شده است. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که در سازند کربناته فهلیان تنوع سنگ‌شناسی، رخساره‌ای و دیاژنزی موجب شده است تا توزیع انواع منفذی در راستای جانبی (در امتداد چاه‌های مورد مطالعه) و قائم (در امتداد هر چاه) بسیار متنوع باشد. به‌طور‌کلی دو نوع منافذ مرجع (بین-دانه‌ای و بین-کریستالی) و منافذ با سفتی بالا (قالبی و حفره‌ای) به‌عنوان منافذ اصلی سازند کربناته فهلیان شناسایی شده که توسط نگاره Formation micro imagerو اطلاعات مغزه نیز تأیید شده‌‌‌اند. همچنین، فهلیان پایینی (بخش مخزنی سازند فهلیان) در چاه واقع در بخش غربی میدان، دارای توزیع متفاوتی از انواع منافذ در مقایسه با چاه واقع در در بخش مرکزی و چاه واقع در بخش شرقی است. به‌طور کلی میزان منافذ با سفتی بالا در لایه 3 در چاه واقع در بخش غربی میدان به سمت چاه واقع در بخش شرقی کاهش یافته است.
Keywords
