مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار (Sep 2018)
بررسی اثر ضدمیکروبی عصاره اتانولی و متانولی فلفل سیاه بر روی باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک به شکل منفرد و بیوفیلم
Abstract
زمینه و هدف: با افزایش مقاومت باکتریایی نسبت به داروهای شیمیایی و عوارض جانبی کم داروهای گیاهی، امروزه گیاهان دارویی مورد توجه قرار گرفته اند. در این مطالعه اثر ضدباکتریایی عصاره های الکلی فلفل سیاه علیه 6 سویه ی بالینی مقاوم به آنتی بیوتیک مورد ارزیابی قرار گرفت.مواد و روش ها: استخراج عصاره الکلی به روش ماسراسیون تغییریافته انجام گردید. حداقل غلظت ممانعتکنندگی (MIC) و حداقل غلظت کشندگی (MBC) به روش ماکروبراث دایلوشن تعیین گردید. همچنین اثربخشی این عصاره ها بر روی تشکیل و تخریب بیوفیلم و مهار فعالیت آنزیمی باکتری ها انجام شد.یافتهها: در قسمت دیسک پلیت بیشترین و کمترین اثر مهارکنندگی مربوط به عصارهی اتانولی به ترتیب بر روی سویههای استافیلوکوکوس و اشریشیاکلی می باشد. عصارهی متانولی با بیشترین مقدار MIC ( mg/ml50) کمترین اثر را روی باکتری سودوموناس و با کمترین مقدارMIC (mg/ml25) بیشترین اثر مهاری را روی اشریشیاکلی نشان داد. بیشترین اثر کشندگی مربوط به عصارهی اتانولی باکمترین مقدارMBC ( mg/ml25) بر روی باکتریهای کلبسیلا، سودوموناس، باسیلوس و استافیلوکوکوس ثبت شد.بیشترین و کمترین مهار تشکیل بیوفیلم به ترتیب در تیمار با عصاره اتانولی و متانولی با غلظت mg/ml25 بر روی سویهی استافیلوکوکوس مشاهده شد. بیشترین تخریب ساختارهای بیوفیلمی در تیمار با عصارهی اتانولی بر روی باکتری اشریشیاکلی و کمترین تخریب مربوط به عصارهی متانولی بر روی باکتری آسینتوباکتر گزارش شده است. بیشترین مهار فعالیت آنزیمی در تیمار با عصاره متانولی بر روی سویهی آسینتوباکتر و کمترین اثر مهاری در تیمار با عصارهی اتانولی بر روی سویهی کلبسیلامشاهده شد.نتیجهگیری: اگرچه کاربرد بالینی عصاره ها و اسانس های گیاهی به دلیل عوارض جانبی، با ارزش به نظر می رسد اما جهت کاربرد بالینی عصاره های الکلی فلفل سیاه باید تحقیقات بیشتری در زمینه مکانیسم عمل ترکیبات مؤثر این گیاهان بر روی عوامل میکروبی انجام شود.