Rozumne wychowanie i wolność w historiozoficznej refleksji Piotra Czaadajewa

Abstract

Artykuł jest poświęcony analizie pedagogicznego potencjału zapatrywań filozoficznych Piotra Czaadajewa, jednego z najważniejszych rosyjskich myśliciei pierwszej połowy XIX wieku. Celem pracy jest wyodrębnienie z jego historiozoficznych rozważań, zawartych w Listach (filozoficznych) i Apologii obłąkanego, komponentów mających – zdaniem autora – fundamentalne znaczenie dla wychowania człowieka jako konstytutywnego elementu jego edukacji. Wśród nich można wymienić synergię rozumu i wiary, wolność i dialogiczną relacyjność. Refleksja Czaadajewa, chociaż osadzona w realiach połowy XIX wieku, to interesujący materiał do przemyśleń na temat skomplikowanych relacji Rosja–Zachód, których konsekwencji doświadczamy także we współczesnych czasach.

Keywords

• piotr czaadajew
• rozumne wychowanie
• wolność
• filozofia wychowania
• rosyjska myśl pedagogiczna xix wieku
• historia wychowania w rosji w xix wieku