Kwartalnik Filmowy (Aug 2020)
„Sąsiedzi” i filmowa Bydgoszcz
Abstract
Dzieje jednego filmu stanowią wprawdzie nienowy, ale nieczęsto stosowany koncept uprawiania historii filmu. Monografia Piotra Zwierzchowskiego i Mariusza Guzka „Sąsiedzi”. Film o bydgoskim wrześniu 1939 (2019) to historia tytułowego filmu Aleksandra Ścibora-Rylskiego z 1969 r. oraz dzieje filmowej Bydgoszczy w jednym, usytuowane w polu napięć między historią kina w mieście, które niejednokrotnie bywało także przestrzenią filmowych lokacji, a kinematografią narodową. Monografia została utrzymana w konwencji śledztwa zaintrygowanych losami swojego miasta, wnikliwych i dociekliwych filmoznawców oraz historyków, dysponujących arsenałem narzędzi i środków badawczych, które temu zwiadowi zapewniają skuteczny efekt poznawczy. Zwierzchowski i Guzek nie zamierzają rewidować historii, ich ambicją nie jest też pisanie na nowo historii kina. O niewątpliwej urodzie książki stanowi to, że oferuje ona czytelnikowi owocny poznawczo, a zarazem atrakcyjny styl lektury, w którym perspektywa świadka historii (w tym historii kina) zostaje fortunnie dopełniona perspektywą konsumenta oferty filmowej minionych dekad. Perypetie „bydgoskiego” filmu Ścibora-Rylskiego okazały się w ujęciu Piotra Zwierzchowskiego i Mariusza Guzka fascynującą przygodą kina w mieście, które historia uczyniła filmowym.
Keywords