پژوهشنامه علم سنجی (Sep 2019)

مطالعه معیارها و شاخص‌‌های موجود در رتبه‌بندی‌های دانشگاهی ملّی

  • فریده عصاره,
  • عبدالحسین فرج پهلو,
  • فرج اله رحیمی,
  • پرستو پارسائی محمدی

DOI
https://doi.org/10.22070/rsci.2019.4344.1283
Journal volume & issue
Vol. 5, no. 10
pp. 1 – 22

Abstract

Read online

هدف: هدف پژوهش حاضر، ارائه تصویری جامع از معیارها و شاخص‌های نظام‌های رتبه‌بندی ملّی دانشگاهی کشورهای جهان است. روش‌شناسی: این پژوهش از نظر نحوۀ گردآوری داده‌ها، توصیفی و به لحاظ هدف، کاربردی است. همچنین از نوع مطالعات علم‌سنجی است که بر اساس رویکرد کمّی و با روش کتابخانه‌ای انجام شده است. جامعة آماری پژوهش، سیستم‌های رتبه‌بندی ملّی دانشگاهی 27 کشور جهان می‌باشند. روش نمونه‌گیری هدفمند ملاک‌محور بوده است. در این پژوهش درمجموع 17 معیار و 1774 شاخص استخراج شد. داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و نرم‌افزار اکسل تحلیل شد. یافته‌ها: یافته‌ها نشان دادند که معیارهای آموزش، دانشجویان، عوامل مالی، فارغ‌التحصیلان، پژوهش و اعضای هیئت علمی در بیش از نیمی از رتبه‌بندی‌های مورد مطالعه حضور داشته‌اند و شاخص‌های نرخ دانشجویان بین‌المللی، کیفیت پردیس دانشگاهی جهت زندگی دانشجویان، نمرات کسب‌شده داوطلبان پذیرفته‌شده در دانشگاه در آزمون ورود به دانشگاه، یارانه‌ها، کمک‌هزینه‌ها، گرنت‌ها و بورس‌های تحصیلی اعطاشده به دانشجویان، و نسبت اعضای هیئت علمی به دانشجو، پنج شاخص برتر بوده‌اند. نتیجه‌گیری: نتایج نشان دادند که در رتبه‌بندی‌های ملّی دانشگاهی، از میان کارکردهای اصلی دانشگاه‌ها، دو کارکرد آموزش و پژوهش بیشتر مورد توجّه بوده‌اند که البته خارج از انتظار نیست.

Keywords