Sakarya’da Aile Sağlığı Merkezlerinde Çalışan Aile Sağlığı Elemanlarında Tükenmişlik Düzeyi ve İlişkili Faktörler

Abstract

Amaç: Sakarya ili ve ilçelerinde çalışan aile sağlığı elemanlarının (ASE) mesleki tükenmişlik düzeyleri ve çeşitli değişkenlerle ilişkilerini belirlemek ve çalışma yaşamıyla ilgili düşüncelerini öğrenmektir.Gereç ve Yöntemler: 1-28 Şubat 2014 tarihleri arasında Sakarya ili ve ilçelerinde ASE olarak çalışan 150 kişinin dahil olduğu kesitsel tipte bir araştırmadır. Katılımcılara sosyodemografik özellikleri ve çalışma hayatıyla ilgili düşüncelerini içeren sorular soruldu ve Maslach tükenmişlik ölçeği uygulandı. Veri SPSS 20 programında analiz edildi.Bulgular: ASE’ lerin yaş ortalaması 35,.2±7,.9 ss,144’ü (%96,0) kadın, 94’ü (%65,.7) normal ve altı BKİ’ ne sahipti; 121’i (%80,.7) evli; 53’ünün (%35,.3) de çocuğu vardı. Katılımcıların 135’i (%91,.2) hemşire ya da ebe, 13’ü (%8,.8) sağlık memuru ya da acil tıp teknisyeni idi. ASE’ lerin DT puan ortalaması 13,.6±7,.3 ss; DYS puan ortalaması 4,.0±3,.5 ss; KBA puan ortalaması ise 22,.0±4,.4 ss idi. DYS puan ortalamaları 41 ve üzeri yaşta olanlarda (p=:0,.004), evli olanlarda(p=:0,.018), sigara içenlerde (p=:0,.027), herhangi bir meslek örgütüne üye olmayanlarda (p=:0,.034) anlamlı olarak düşük bulundu. Çalışma yaşamıyla ilgili sorun tanımlayanların DT puan ortalamaları yüksek bulundu (p=:0,.004). Hasta ve yakınlarının olumsuz davranışlarıyla karşılaşma durumuyla DT(p=:0,.003) ve DYS(p=:0,.000) puan ortalamaları arasında pozitif yönlü korelasyon vardır.Sonuç: ASE’ lerin ciddi bir duygusal tükenmişlik içinde olmadığı, kendilerini başarılı algıladığı ve duyarsızlaşmalarının da az olduğu görülmektedir.

Keywords

• aile sağlığı elemanı
• maslach tükenmişlik ölçeği
• tükenmişlik sendromu