اطلاعات جغرافیایی (Oct 2011)
بررسى فرآیند زمین لغزش با تأکید بر زمین لغزش هاى بخشى از استان کردستان (محدوده شهرستان بانه)
Abstract
بخش عمده‌اى از سرزمین ایران را مناطق کوهستانى فراگرفته است. یکى از مخاطراتى که همواره این مناطق را تهدید مى‌کند، ناپایدارى‌هاى دامنه‌اى است. وقوع این پدیده، هرساله خسارات زیادى را به اراضى دامنه‌اى و مورد بهره‌بردارى انسان وارد مى‌کند. در این میان یکى از مخاطره‌آمیزترین ناپایدارى‌هاى دامنه‌اى پدیده زمین لغزش مى‌باشد. استان کردستان و در این بین محدوده مورد مطالعه (شهرستان بانه) به عنوان بخشى از استان، یکى از مناطقى است که به علت شرایط خاص زمین‌شناسى، توپوگرافیک و اقلیمى به همراه عامل انسانى، در برخى نقاط، مستعد زمین لغزش است. از مهمترین این زمین لغزشها مى‌توان به گردنه خان، ساوان، سبدلو و در نهایت آلوت به عنوان شاخص اشاره کرد. لذا شناسایى فرایند زمین لغزش به همراه شناسایى، بررسى و تعیین علل لغزشها در سطح مناطق کشورلازم بنظر مى‌رسد. در این مطالعه ابتدا به ماهیت پدیده زمین لغزش و عوامل وقوع آنها و سپس معرفى زمین لغزش‌هاى شهرستان بانه پرداخته مى‌شود. در سطح محدوده مورد مطالعه، نقش عامل لیتولوژى همچون حساسیت سازندهاى سست، تخریب پوشش گیاهى، نزولات جوّى بصورت برف و باران، نفوذپذیرى، حفر جانبى رودخانه‌ها با دبى بالا، جاده سازى و نزدیکى به گسل‌هاى اصلى (گسل‌اصلى جوان زاگرس و گسل پیرانشهر) از جمله عواملى هستند که موجب ایجاد زمین لغزش گردیده‌اند.
