مطالعات شهری (Apr 2022)

ارزیابی اثر شاخص هندسی خیابان (H/W) برعملکرد حرارتی مسکن (نمونه مورد مطالعه: آپارتمانهای مسکونی همدان)

  • حجت قیاسوند,
  • محمدجواد ثقفی,
  • حسین مدی

DOI
https://doi.org/10.34785/J011.2022.334
Journal volume & issue
Vol. 11, no. 42
pp. 17 – 34

Abstract

Read online

پیوند بین هندسه معابر شهری (H/W) و مصرف انرژی ساختمان، تعامل پیچیده­ای بین عوامل اقلیمی، الگوهای مکانی، نحوه قرارگیری فضاهای باز و همجواری ساختمان­هایی است که آنها را تشکیل می­دهند. این تحقیق، با استفاده از مفهوم خرد اقلیم ایجاد شده متأثر از هندسه معابر­ شهری به بررسی عملکرد حرارتی ساختمان­های مسکونی شهرهمدان پرداخته است. ارزیابی اثر هندسه معابر شهری(H/W) بر میزان مصرف انرژی، هدف اصلی است. در این مطالعه مجموعه­ جامعی از شبیه­سازی­های حرارتی مبتنی بر آب و هوای منطقه همدان و تحلیل آماری، برای بررسی چگونگی تأثیر تغییرات ضابطه ارتفاع نسبت به عرض معبر بر میزان مصرف انرژی انجام شده است. روش تحقیق به­صورت ترکیبی از روش های کیفی و کمی(داده­های عددی شبیه­سازی) است. در مرحله شبیه­سازی برای شناخت تأثیر(H/W)، بر میزان مصرف انرژی دو حالت در نظر گرفته شده است. ابتدا برای بررسی اثر شاخص عرض معبر، ارتفاع ثابت و عرض معبر متغیر و سپس برای بررسی شاخص ارتفاع، عرض معبر ثابت و ارتفاع متغیر در مدلسازی­ها در نظر گرفته شده و در تحلیل یافته­ها از روش­های آماری، ضریب همبستگی، مقایسه با مدل مرجع و رگرسیون چندگانه بهره­گرفته شده است. نتایج بیان می­دارد که در تمام قطعات­مسکونی الگوهای­شمالی، بین (متغّیر(6الی36متری)W/ثابتH) و میزان انرژی سالانه، رابطه همبستگی مستقیم و با شدت زیاد و در الگوهای­جنوبی، بدون همبستگی است. همچنین بین (ثابتW/متغیر(3الی10طبقه)H) و انرژی سالانه در قطعات شمالی، همبستگی مستقیم و در قطعات الگوهای جنوبی رابطه همبستگی معکوس ولی با تاثیر بسیار کم برقرار است. بنابراین شاخص هندسی معابر شهری در الگوهای شمالی مؤثر بوده و افزایش ارتفاع با افزایش فاصله افقی بین ساختمان­ها در کاهش مصرف انرژی تأثیرگذار است. هرچه مقدار شاخص ((H/W در معابر شهری اقلیم سرد همدان عدد کمتری باشد(دره­های کم عمق)، با افزایش جذب تابش خورشیدی، میزان مصرف انرژی ساختمان کاهش می­یابد. با تحلیل رگرسیون چندگانه مشخص شد، شاخص­های هندسی ((H/W و مقدار سطوح درمعرض آفتاب(Ssu) و سایه(Ssh) نسبت به زیربنا(A) و سطح کل(S)، بیشترین تبیین­کننده مصرف انرژی در الگوهای قطعات شمالی هستند. الگوی پیشنهادی (تغییر در استقرار سطح اشغال الگوی اول) بهینه­ترین عملکرد حرارتی را با کاهش 9/42 درصد انرژی سرمایشی و 73/4 درصدی انرژی نهایی دارد.

Keywords