İtobiad (Jun 2020)
Siyasi Tartışmalar Bağlamında Türkiye'de Kamusal Alanın Evrimi
Abstract
Kökleri Antik Yunan’a kadar uzanan kamusal alan tecrübesi tarihin çeşitli dönemlerinde farklı özellikler ihtiva etmiştir. Çalışmada kamusal alan kavramı tarihselci bir yaklaşım içinde ele alınmış, kavramın içerdikleri ve tarihi analiz edilmiştir. Çalışmanın amacı kamusal alan kavramının Osmanlı’dan bu yana Türkiye’deki evrimine ışık tutmaktır. Osmanlı devleti Batılı anlamıyla olmasa da kendi bağlamı içinde kamusal alana ve sivil topluma öncü olabilecek kimi dinamikler üretmiştir. Özellikle tek parti döneminde billurlaşan cumhuriyetçi yaklaşım ise tek tipçi, monolitik, yekpare ve çoğulluklara kapalı bir kamusal alan tahayyüllü ortaya koymuştur. Çok partili dönemde kamusal alanda farklı kimliklerin temsiline olanak sunan yeni bir yaklaşım geliştirilmeye çalışılmıştır. 1980’ler ve 90’larda toplumsal çeşitliliğin artışı ile birlikte kamusal alanda farklı kimlikler temsil edilmeye başlanmıştır. Kamusal alanın özellikle İslami kimliği kapsayacak şekilde genişletilmesi çabası devletçi elitin karşı atağı olarak somutlaşan 28 Şubat süreci ile kesintiye uğramıştır. 2000’li yıllar 28 Şubat sürecinin tasfiye edildiği, hegemonyanın reddedildiği, yatay ilişkilerin, yerelliğin egemen olduğu farklı kimliklerin kamusal alanda temsil edilmesine olanak sağlandığı yıllar olmuştur. Bu dönemde, gelecekte kimlik siyasetine dayalı çok katmanlı, ötekilikleri dışlamayan ve sosyal içermeye açık bir toplumsallık kurulmasına zemin hazırlanması bağlamında geçmiş paradigmadan köklü bir değişim yaşanmıştır.
Keywords
