علوم و فنون بسته بندی (Nov 2021)
تحلیل کارکرد بیانگر و تأثیرگذار نوشتار در بسته‌بندی‌های ایران (مطالعۀ موردی: برگزیدگان نمایشگاه‌های سالانه و دوسالانۀ آثار طراحان بسته‌بندی کشور)
Abstract
تایپوگرافی به‌عنوان یکی از هسته‌های اصلی ارتباطات بصری، علاوه بر توضیح جنبه‌های مهم محصول و برند تجاری بر ترغیب مصرف‌کننده به خرید محصول تأثیرگذار است. هدف از این پژوهش، بررسی ویژگی‌های ارتباطی نوشتار با معیار مبانی هنرهای تجسمی و ویژگی‌های زبانی آن در بسته‌بندی‌های برگزیدۀ سالانه و دوسالانۀ طراحان بسته‌بندی کشور است، بیان نقاط ضعف و قدرت نوشته‌نگاری در آثار مذکور از نظر بصری در ارتباط با مخاطب از دیگر اهداف تحقیق است. تحلیل هویت بصری و همچنین شناسایی معنای ضمنی نوشتار از موارد مهم پژوهش حاضر است. پرسش اصلی تحقیق این است که طراحی نوشتار بسته‌بندی‌های برگزیدۀ سالانه و دوسالانۀ طراحان بسته‌بندی کشور براساس کارکرد بیانگر و تأثیرگذار نوشتار چگونه قابل‌تحلیل است و نقش نشانه‌ها در انتقال معانی زبانی و ضمنی نوشتار در این آثار چیست. روش تحقیق توصیفی تحلیلی است. روش گردآوری مطالب ترکیبی از روش کتابخانه‌ای از طریق فیش‌برداری و تصویرخوانی و مشاهدات میدانی از طریق ارائه پرسش‌نامۀ باز و مصاحبه با جامعه مخاطب است. تجزیه تحلیل یافته‌ها کیفی است. انتخاب مخاطبِ فارسی‌زبان ایرانی به شکل تصادفی است. نتایج تحقیق نشان می‌‌دهد در نمونه‌های موفق، تناسب نوشتار با زبان و خط مخاطب، هماهنگیِ قلم‌های به‌کاررفته، هماهنگ بودن قلم با موضوع، بهره‌گیری از قلم‌های به‌روز، کاربرد مطلوب رنگ، صفحه‌آرایی مطلوب، بر اقبال بسته‌بندی تأثیر مثبت دارد؛ اما چالش‌هایی باعث گردیده کارکرد بیانگر و تأثیرگذار نوشتار تحت تأثیر قرار گرفته و مانع از برقراری ارتباط مناسب با مخاطب گردد که عبارتنداز: استفاده از قلم‌های لاتین و فقدان وجود نوشتار فارسی، عدم هماهنگی مابین قلم‌های به‌کاررفته و استعمال قلم‌های قدیمی.
