رقابت تاج‌خروس‌سفید (.Amaranthus albus L)، خرفه (.Portulaca oleracea L) و ارزن‌معمولی (.Panicum miliaceum L) تحت تنش شوری

Abstract

به منظور ارزیابی رقابت تاج‌خروس‌سفید، خرفه و ارزن معمولی تحت تنش شوری خاک آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمار‌های آزمایش شامل دو سطح تنش شوری خاک (3 و 10 دسی‌زیمنس‌بر‌متر)، نسبت‌های مختلف تداخل علف‌هرز‌های با ارزن معمولی (تاج‌خروس سفید-خرفه-ارزن) شامل (0-0-100، 0-25-75، 12.5-12.5-75، و 25-0-75، 50-0-50، 25-25-50، 0-50-50، 75-0-25، 37.5-37.5-25، 0-75-25، 0-100-0 و 50-50-0 و 100-0-0 درصد) بود. تراکم مورد نظر در هر گلدان ثابت و برابر با 8 بوته بود. در انتهای آزمایش، از هر گلدان کلیه بوته برای هر گیاه انتخاب و به صورت جداگانه برداشت شد و پس از خشک کردن و با دقت توزین شدند. در نهایت برای تحلیل نتایج آزمایش از شاخص‌های عملکرد نسبی، عملکرد نسبی کل (نسبت برابری زمین) و شاخص تهاجم نسبی و شاخص غالبیت استفاده شد. نتایج نشان داد که با افزایش شوری خاک از 3 به 10 دسی‌زیمنس‌بر‌متر ماده خشک تولیدی ارزن معمولی، تاج‌خروس‌سفید و خرفه به ترتیب 19.5، 4.7 و 27.8 درصد کاهش یافت. همچنین نتایج نشان داد که در شرایط شوری 3 و 10 دسی-زیمنس‌بر‌متر ارزن معمولی از قدرت رقابی بیشتری نسبت به دو علف‌هرز دیگر برخوردار بود است، اما با افزایش تنش شوری از قدرت رقابتی ارزن معمولی کاسته می‌گردد و بر قدرت رقابتی علف‌های هرز افزوده می‌شود. بنابراین در تراکم‌های بالای علف‌های‌هرز به خصوص خرفه انتظار خسارت زیاد را در تحت تنش شوری می‌توان انتظار داشت.

Keywords

• رقابت برون گونه ای
• شاخص غالبیت
• قدرت رقابتی
• ماده خشک
• غلات