Ahbar (Nov 2024)

Orta Çağ Tarihi Kaynaklarına Göre Kelkit Havalisinde Türkler (XI.-XIII. Yüzyıllar)

  • Bekir Sarıyıldız

DOI
https://doi.org/10.5281/zenodo.14062133
Journal volume & issue
no. 2
pp. 36 – 41

Abstract

Read online

Tarih ilminde kaynaklar, tarihte yaşanan olayların en önemli şahitleri olması özelliği ile hayati öneme sahiptir. Tarihi kaynaklarda her çağa ve olaya ait çeşitli ve farklı bilgilere ulaşmak mümkündür. Tarihi kaynaklar ortaya çıkarılma ve olaylara bakış açısı yönüyle farklılıklar gösterse bile verdiği bilgiler nazarında geçmişi aydınlatması yönüyle eşsiz belgelerdir. Tarihi kaynaklar bakıldığında Kelkit havalisinde tarihte yaşanan pek çok önemli bilgiye ulaşılabilir. Bölgedeki Türk varlığına bakıldığında ise Eski Çağlarda bile bölgedeki Türklerden haberdar olunabilir. Orta Çağ’da ise bölgedeki Türkler hakkındaki bilgiler Selçuklu Türklerinin 1018 yılından itibaren Anadolu’ya sefer düzenlemesiyle önem kazanmaktadır. Selçukluların Kafkaslara ve Doğu Anadolu’ya gelmesiyle birlikte bölgedeki Gürcü, Ermeni, Bizans, Arap ve Süryani kaynakları Türkler hakkında mühim kayıtlar tutmaya başlamışlardır. Orta Çağ’a ait bu kaynaklar incelendiğinde, Türklerin Kelkit Vadisi’ndeki faaliyetleri hakkında önemli kayıtlara rastlanılmaktadır. XIII. yüzyılın sonlarından itibaren ise Türklerin Kelkit Vadisi’ni kullanarak, Karadeniz vadi ve sahillerine, özellikle Doğu Karadeniz’in fethine başladığı kaynaklarda açıkça görülebilir. Bu hususta Türklerin, Kelkit havalisindeki faaliyetlerini kaynaklar yoluyla incelemek, dönemin en önemli şahitlerinin gözünden bölgenin Türkleşmesine tanıklık etmek olacaktır.

Keywords