مطالعات کاربردی علوم زیستی در ورزش (Dec 2022)
اثر تمرین استقامت در سرعت تولیدی به همراه محدودیت جریان خون در تناوب‌های استراحتی بر سطوح سرمی VEGF و HIF-1α و عملکرد هوازی و بیهوازی مردان فوتبالیست
Abstract
زمینه و هدف: تمرین هوازی و استفاده از محدودیت جریان خون (BFR) در بهبود توان هوازی ورزشکاران اثر مثبت دارد. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر پنج هفته تمرین استقامت در سرعت تولیدی با و بدون BFR در تناوب‌های استراحتی بر سطوح سرمی عامل رشد اندوتلیال عروقی (VEGF)، عامل القای هایپوکسی-1 آلفا (HIF-1α) و عملکرد هوازی و بیهوازی مردان فوتبالیست بود. روش تحقیق: تعداد 39 مرد فوتبالیست (میانگین سنی 49/0±17 سال، قد 32/3±177 سانتی‌متر و وزن 24/1±68 کیلوگرم) به صورت تصادفی به سه گروه مساوی شامل 1) تمرین استقامت در سرعت تولیدی با BFR (SEPB)، 2) تمرین استقامت در سرعت تولیدی بدون BFR (SEP) و 3) کنترل (C، تمرین معمول فوتبال) تقسیم شدند. برنامه تمرین (دویدن با حداکثر سرعت در تناوب‌های 30 ثانیه‌ای و استراحت 150 ثانیه‌ای بین آن‌ها) و BFR (اعمال شده در قسمت بالای ران و با امتیاز هفت از 10 در مقیاس فشار درک شده) به مدت پنج هفته و سه جلسه در هفته انجام شد. سطوح سرمی VEGF و HIF-1α، حداکثر اکسیژن مصرفی (VO2max)، عملکرد هوازی، توان بیهوازی، شاخص خستگی و سرعت دویدن، قبل و بعد از برنامه تمرین اندازه‌گیری شد. آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری تکراری جهت تحلیل‌های آماری در سطح معنی‌داری 05/0≥p مورد استفاده قرار گرفت. یافته‌ها: VO2max و عملکرد هوازی در گروه‌های SEPB و SEP و سرعت دویدن 30 متر در گروه‌های SEP و C بهبود معنی‌داری داشت، به‌گونه‌ای که افزایش VO2max و عملکرد هوازی در گروه SEPB نسبت به گروه SEP، به طور معنی‌داری بیشتر بود. سطوح VEGF و HIF-1α در هر سه گروه نسبت به پیش‌آزمون کاهش معنی‌داری یافت. توان بیهوازی و شاخص خستگی نیز در هر سه گروه نسبت به پیش‌آزمون، به‌ترتیب کاهش و افزایش معنی‌داری یافت. نتیجه‌گیری: تمرین استقامت در سرعت تولیدی، منجر به بهبود VO2max، عملکرد هوازی و سرعت دویدن 30 متر در مردان فوتبالیست می‌شود و استفاده از BFR در تناوب‌های استراحتی، می‌تواند بهبودی بیشتری در برخی از این شاخص‌ها ایجاد نماید. مطالعات بیشتری جهت شناسایی دلایل کاهش سطوح سرمی VEGF و HIF-1α همراه با بهبود شاخص‌های هوازی متعاقب تمرین استقامت در سرعت تولیدی مورد نیاز است.
Keywords
