فصلنامه بورس اوراق بهادار (Apr 2023)
بررسی کارایی بازار کالا در ایران با استفاده از مدل هزینه حمل کالا
Abstract
چکیدهعملکرد بازارهای کالا بر تورم و نوسانات بازار نقد و عملیات سفته بازی تاثیرگذار است. با افزایش کارایی بازار فرصتهای آربیتراژ حذف شده و نوسانات قیمت کنترل میگردد. این مقاله کارایی بازار کالا از طریق مدل رگرسیون اکومتریک که مدل هزینه حمل کالا نامیده میشود، مورد آزمون قرار داده است. کارایی بازار از طریق بررسی ارتباط میان قیمت آتی کالا با قیمت بازار دارایی پایه و از طریق سری زمانی رفتار قیمت در بازار اندازه گیری شده است. این مدل پیشنهادی، برای کارایی بازار در مقایسه با سایر مدل های جایگزین شده (مانند نسبت واریانس و آزمون جارکوبرا) که تنها به رفتار قیمت بازار کالا توجه نموده است، برتری دارد. مرور ادبیات موجود به فقدان مطالعاتی که از مدلهای آماری قوی برای ارزیابی بازارهای کالا در اقتصادهای نوظهور استفاد ه میکند، سخن به میان میآورد. براین اساس دیتاهای معاملات زیره، زعفران و سکه طلا از بورس کالای ایران در یک دوره 360 روزه جمع آوری شده و از طریق مدل هزینه حمل کالا به صورت عملی مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج حاکی از ناتوانی بازار در کشف قیمت قراردادآتی و عدم همگرایی قیمت بازار دارایی پایه و قیمت قراردادآتی بر رد کارایی بازار دلالت دارد.واژههای کلیدی: قیمت گذاری قراردادهای آتی، مدل هزینه حمل کالا، بازار کالا، بازار کارا.طبقهبندی موضوعی: G13 G15, G12,
Keywords