İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi (Dec 2018)
DİPLOMATİK AJANIN ÖZEL HİZMETÇİSİNİN CEZA YARGISINDAN BAĞIŞIKLIĞI
Abstract
Temelde devletlerarasındaki ilişkileri düzenlediği için diplomasi hukuku şüphe yoktur ki uluslararası hukukun en eski ve en önemli dallarından biridir. Diplomasi hukukunun kuralları genel olarak 1961 tarihli Diplomatik İlişkilere Dair Viyana Sözleşmesiyle kodifiye edilmiştir. Gönderen devletin elçilik personeli ve onların hâne halkını teşkil eden aile üyelerine sağlanan kabul eden devletin ceza yargısından bağışıklık diplomasi hukukunun en çok tartışılan konularından biridir. Uluslararası hukukun en eski kurallarından biri olarak tanınmasına karşılık, bu kural aynı zamanda en fazla eleştirilen kurallardan biridir. Bu tür bir bağışıklığın sağlanmasıyla özel statüyü haiz özel bir insan sınıfı yaratıldığına inanılmaktadır. Ancak, diplomatik misyon üyeleri arasında bu bağışıklıktan yararlanmada bazı seviye farkları vardır. Az sayıda istisna dışında birçok devlet, özellikle de diplomatik rütbeyi haiz olmayan kişiler için başta olmak üzere diplomatik ayrıcalık ve bağışıklıkların kısıtlaması eğilimi sergilemektedir. Böylelikle, bu bağlamda ilk düşünülenler bir diplomatik misyonun üyelerinin özel hizmetçileri olmaktadır. Bu çerçevede, bu çalışmanın temel amacı diplomatik ajanın özel hizmetçisinin kabul eden devletin ceza yargısından bağışıklığıyla alâkalı konulara ışık tutmaktır.
Keywords
