Genişletilmiş Çevresel Kuznets Eğrisi Modelinde İçsellik Problemi: Panel Kantil Araç Değişken Yaklaşımı

Abstract

Çalışmada çevresel Kuznets eğrisi hipotezinin geçerliliği 1995-2010 döneminde İklim Değişikliği Sözleşmesi’nde tanımlanan farklı ülke grupları (Annex II, Non-Annex I, Tüm ülkeler) için toplamsal olmayan sabit etkili panel kantil araç değişken yaklaşımı ile incelenmiştir. Çevresel kirlilik göstergesi olarak kişi başına CO2 emisyonu ve açıklayıcı değişkenler olarak ekonomik gelişmişlik değişkeninin yanı sıra ticaret hacmi, hizmet sektörünün payı, fosil yakıt tüketimi ve kentleşme değişkenleri belirlenerek genişletilmiş çevresel Kuznets eğrisi modeli tahmin edilmiştir. Çalışmada kullanılan yaklaşım ile modelde CO2 emisyonu-gelir ve CO2 emisyonu-ticaret arasındaki muhtemel çift yönlü ilişkiler nedeniyle ortaya çıkabilecek içsellik problemi ve panel verinin yapısı nedeniyle ortaya çıkabilecek değişen varyans problemi de dikkate alınmıştır. Dahası, çalışmada kullanılan yaklaşım ile açıklayıcı değişkenlerin CO2 emisyonu üzerindeki heterojen etkileri ülke grupları arasında olduğu gibi ülke grupları içinde de gözlemlenmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgular teorik beklentilerle uyumlu olmakla birlikte, çevresel Kuznets eğrisi hipotezi hiçbir ülke grubu için geçerli değildir.

Keywords

• çevresel kuznets eğrisi hipotezi
• i̇çsellik problemi
• panel kantil araç değişken yaklaşımı
• toplamsal olmayan sabit etkiler
• environmental kuznets curve
• endogeneity problem
• panel quantile regression with instrumental variable
• non-additive fixed effects