Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Sep 2022)
17169 Numaralı Evkaf Defterine Göre Siirt Vakıfları (1860-1861)
Abstract
Yardımlaşma, dayanışma ve iyilik gibi değerlerin ön planda olduğu vakıflar İslâm devletlerinde olduğu gibi Osmanlı Devleti’nde de toplumsal, kültürel ve ekonomik hayatın en önemli unsurlarından birini teşkil etmiştir. Osmanlı Devleti’nde cami, mescit, medrese, han, hamam, tekke ve hastane gibi pek çok yapının ihtiyacı vakıflar aracılığıyla karşılanmıştır. Vakıflardan elde edilen gelirler bu yapıların uzun bir süre varlığını devam etmesini sağlamıştır. Siirt sancağı da vakıflar açısından zengin bir yer olmuştur. Şehirde özellikle cami ve mescit gibi ibadethanelere ait vakıflar mevcuttu. Siirt sancağındaki vakıflarla ilgili bilgi veren kaynakların başında Osmanlı arşivinde yer alan evkaf defterleri gelmektedir. Bu defterler, vakıfların gelir ve giderleri hakkında ayrıntılı bilgiler vermiştir. Ayrıca defterlerde vakıfların bünyesinde çalışan görevliler ve bunların aldığı ücretler de kaydedilmiştir. Çalışmanın kaynağı 17169 numaralı evkaf defteridir. Defterde, Siirt merkez kazadaki 31 vakfın yanı sıra Van sancağı vakıflarından olan Hüsrev Paşa Vakfı da yer almıştır. Defterdeki veriler ışığında hazırlanan bu çalışmada Siirt merkez kaza vakıflarının 1860-1861 yılındaki gelirleri, giderleri, mülkleri ve görevlileri ile ilgili bilgiler ortaya konulmuştur.
Keywords
