Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi (Jun 2018)
Küresel Sistemde Devletlerarası Ekonomik Rekabetin Belirleyicileri: Körfez Ülkeleri İçin Bir İnceleme
Abstract
Sanayi Devrimi sonrasında başlayıp çeşitli evreler geçiren küreselleşme olgusu, bilgi teknolojilerindeki gelişmeler ile birlikte özellikle 90’lı yıllarda hız kazanmıştır. Bu süreçte sosyo-kültürel, politik ve iktisadi ilişkiler üzerindeki zaman ve mekân sınırları kalkmış, işlem maliyetleri azalmak suretiyle iktisadi faaliyet daha rekabetçi bir alana kanalize olmuştur. Bu çalışmada, İkinci Dünya Savaşı ertesinde bağımsızlıklarını kazanmış otoriter-baskıcı monarşiler olarak bilinen Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri, Katar, Kuveyt, Suudi Arabistan ve Umman’ın, ekonomik rekabet gücü performansı açısından küresel ekonomik sistem içerisinde nasıl bir konuma sahip oldukları analiz edilmiştir. Araştırma, Ortadoğu ülkelerinin temel sosyo-politik karakteristiğini açıklayan ve literatürde sıklıkla referans verilen “rantiyer devlet teorisi” etrafında yürütülmüş, bu kapsamda uluslararası ekonomi politikte yaşanan paradigma değişimleri de dikkate alınmıştır. Körfez İşbirliği Konseyi üyesi ülkelerin, “kaynakların laneti” olgusundan uzaklaşabilmek ve fakat aynı düzlemde rantiyer ilişki formlarını da muhafaza edebilmek maksadıyla modern altyapı sahibi mekânlar, bilgi toplumuna yönelen sektörler, dinamize edilmiş yerel üstünlükler ve artan faktör verimliliğine dayalı olarak ekonomik rekabet gücü performanslarını anlamlı ölçüde iyileştirdikleri anlaşılmıştır.
Keywords
