Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Apr 2021)
Van Masallarının Değer Eğitimi ve Dil Unsurları Açısından İncelenmesi
Abstract
Van yöresi, tarihî süreç içerisinde birçok medeniyetin ana yurdu olduğundan kültür birikimi bakımından kozmopolitik bir yapıya sahiptir. Somut olmayan kültürel mirasın bir parçası olan masallar, kültürün meydana gelmesinde ve bu birikimin devam etmesinde önemli bir yere sahiptir. Özellikle küçük çocukların hoşlanarak okudukları ve dinledikleri, güzel vakit geçirdikleri masallar, çocuğun hayal etme ve merak dürtüsünü geliştirip onlara hayatın çeşitli zorluklarını gösteren ve işlediği temalarla toplumun temel değerlerinin yerleşmesinde kayda değer bir yere sahiptir. Bu perspektif doğrultusunda ele alınan çalışmada; Van bölgesine ait masalların değer eğitimi ve dile olan katkısı bakımından incelenmesi amaçlanmıştır. Bu araştırma, nitel araştırma desenlerinden betimsel bir analiz çerçevesinde ele alınarak veriler doküman incelemesi yoluyla elde edilmiştir. Bu çalışmada Van bölgesine ait kırk bir masal incelenmiş olup bu masallardaki değerler ise 2019 Türkçe Öğretim Programında yer alan kök değerler doğrultusunda sınıflandırılmış; ayrıca bu masallarda dilin önemli unsurlarından olan deyimler ve atasözleri de ele alınmıştır. Elde edilen verilerin analizinde betimsel analiz yaklaşımı kullanılmıştır. Araştırmanın neticesinde, incelenen Van masallarında MEB’in Türkçe Öğretim Programında belirlemiş olduğu kök değerleri taşıdığı ve bu masallarda dilin önemli unsurlarından olan atasözlerinin ve deyimlerin sıklıkla kullanıldığı görülmektedir. Somut olmayan kültürün bir parçası olan Van yöresine ait masallar, değer eğitimi ve dil öğretimi için kaynak olarak kullanılabilir.
