TOPLUMSAL BELLEK VE SİNEMA: POPÜLER SİNEMA ÖRNEĞİ OLARAK FETİH 1453

Abstract

Toplumsal bellek, toplumun geçmişe ait olaylarla tanışık olması, kimi zaman geri gidebilmesi demek, şeklinde tanımlanabilmektedir. Toplumsal bellek, yalnızca geçmişe ait verilerin bulunduğu ve gerektiğinde dönüp bakılan bir depo değil, başlı başına bir mücadele alanı ve politik bir süreç olarak görülmektedir. Bu anlamda, tarihin, ulusal kimliğin inşasında önemli bir çerçeve oluşturduğu söylenebilir. Buradan bakıldığında toplumsal belleğin yönlendirilebilir, yeniden inşa halindeki bir olgu olduğu görülmektedir. Belleğin yeniden kurgulanmasında sanat, kitle iletişim araçları, sivil toplum ve özellikle anlatı oluşturma ve bağlam kurma konusunda sinema önemli rol oynamaktadır. Temsiller aracılığı ile gerçek dünyanın yeniden üretimini yapan sinemanın, bu yeniden üretimde yansıtmaktan çok biçimlendirme, yeniden inşa etme, müdahale etme eylemi olduğu en başta kabul edilmelidir. Özellikle popüler sinema filmleri söz konusu olduğunda bu ilişkiler ağı daha belirgin olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada, öncelikle toplumsal bellek, tarih, ideoloji ve sinema ilişkisi kuramsal olarak tartışılacaktır. İkinci kısımda ise son dönemde yükselişe geçen popüler Türk sineması içinde yer alan ve gösterime girdiği yıl izleyici rekoru kıran, aynı zamanda tüm zamanların en çok izlenen Türk filmleri arasında yer alan Fetih 1453 filmi toplumsal bellek, sinema-tarih ilişkisi bağlamında teorik çerçevede tartışılacaktır.

Keywords

• social memory
• cinema
• fetih 1453
• toplumsal bellek
• sinema
• fetih 1453