Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Sep 2020)
Alegorik Anlatım ve Rönesanstan Modernizme Batı Resminde Yansıması
Abstract
Atalarımızın bize bıraktığı alegorik ifade şekilleri olan mitolojik hikâyeler sözel ve yazınsal olarak gelecek kuşaklara aktarılma isteğiyle simgesel yazılar halinde kodlanarak alegorik resimlere dönüşmüştür. Batı’da 17. yüzyıla kadar resimlerde görülen mitolojik, dini ve moralistik konular sonraları beşerî ve toplumsal alegoriler halini almıştır. Kültürel öğretilerin ve törelerin aktarıldığı bir miras gibi dönemsel değişikliklere uğrayan ve çeşitlilik gösteren, kültürel sembollerin anlam bulduğu dolaylı bir anlatım dili olan alegoriyi anlamak ikonoloji ve ikonografi disiplinleri göz önünde tutularak mümkündür. Ortaçağ’dan günümüze kadar resim sanatında anlamı aktarmaya yönelik gayesiyle kendine bir varlık alanı bulmuş olan bu dili Rönesantan Modernizme kadar örmeklerle irdelemek ve bu kavramın sembolle, metaforla olan ilişkisini ortaya koymak bu araştırmanın amacını oluşturmaktadır. Çünkü çağdaş resimsel yaratımın devamlılığında, resmin geçmiş serüvenlerine yeniden bakma, yaratım biçimlerini sorgulama, anlama ve özümseme son derece önemli bir gereksinimdir. Bu gereksinim doğrultusunda yapılan bu araştırmanın önemli bir kısmını resimlerin alegori ve biçim-içerik açısından irdelenmesi oluşturacaktır. Ancak onun öncesinde alegori, onunla karıştırılan diğer kavramlar ve çözümleme yöntemleri açığa kavuşturulacaktır. Batı resim sanatı tarihinde alegorik anlatımın farklı yoğunlukta kullanıldığı dönemlere ait örneklerin incelendiği ikinci bölümden sonra “Resim sanatında alegori neden bir anlatım dili olarak tercih edilmiştir ve edilmektedir” sorunsalına cevaben varılan sonuç ortaya konacaktır.
