جغرافیا و مخاطرات محیطی (Sep 2018)

مقایسه سه روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی، شبکه عصبی مصنوعی و تراکم سطح در ارزیابی کمی و پهنه بندی حساسیت‏ پذیری زمین لغزش در محیط GIS (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سیمره هومیان)

  • محسن بختیاری,
  • زینت گومه,
  • هادی معماریان

DOI
https://doi.org/10.22067/geo.v0i0.67234
Journal volume & issue
Vol. 7, no. 3
pp. 19 – 40

Abstract

Read online

پهنه ­بندی حساسیت‏ پذیری زمین ­لغزش به‌عنوان تقسیم ­بندی زمین، برحسب درجۀ حساسیت ‏پذیری واقعی یا بالقوۀ زمین ­لغزش می‌تواند در مدیریت کارآمد بحران یاری دهنده باشد؛ اما ماهیت نامشخص متغیرهای لازم جهت بررسی، تأثیر متفاوت هر متغیر و عدم امکان تعیین مرزهای دقیق نواحی آسیب ‌پذیر، موجب عدم قطعیت در نقشه‌های آسیب‌پذیری می‏گردد. استفاده از فن‏آوری‏های نوین مانند GIS و الگوریتم‏های هوش محاسباتی می‌توانند در تهیه نقشه‌های دقیق‏تر پهنه ‌بندی زمین‌ لغزش مفید واقع گردند. در این مطالعه با هدف پهنه‌ بندی حساسیت ‏پذیری زمین ‌لغزش در حوزه آبخیز سیمره هومیان، به دلیل وقوع زمین‌ لغزش­های متعدد در این منطقه، به مقایسه سه روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی ([1]FAHP)، شبکه عصبی مصنوعی و تراکم سطح بر اساس معیارهای مختلفی ازجمله ‏توپوگرافی، پوشش گیاهی، رطوبت نسبی، عمق گسیختگی خاک، فاصله از رودخانه، گسل و جاده و رده مقاومتی زمین پرداخته شده است. بر اساس نتایج به‌ دست ‌آمده نواحی شمالی محدوده مطالعاتی مستعد وقوع حرکات دامنه‏ای هستند؛ از طرفی مقادیر پارامترهای صحت‏ سنجی مؤید دقت بالاتر نتایج دو رویکرد شبکه عصبی و تراکم سطح به ترتیب با مقادیر صحت کلی 73/0 و 71/0 بوده که ناشی از عملکرد بهتر دو روش فوق نسبت به روش FAHP با صحت کلی 58/0 می‌باشد. درمجموع روش شبکۀ عصبی بر اساس آماره ‏های صحت‏ سنجی مورد استفاده شامل، صحت کلی، صحت کاربر و صحت تولید کننده به ترتیب با مقادیر 73/0، 8/0 و 59/0 بالاترین صحت را به خود اختصاص داده است.

Keywords