تحقیقات آفات گیاهی (Aug 2023)
تنوع گونهای زنبورهای شکارگر انفرادی گروه Spheciformes (Hym.: Apoidea) در مناطق جنوبی استان کرمان، ایران
Abstract
پایش تنوع گونهای پارازیتوئیدها و شکارگرها در اکوسیستمهای مختلف یکی از اصول مدیریت آفات محسوب میشود. این مطالعه، در راستای بررسی ساختار تنوع گونهای زنبورهای گروهSpheciformes (Hymenoptera: Apoidea) در مناطق جنوبی استان کرمان (جنوب شرق ایران) صورت گرفت. بدین منظور نمونه برداری طی فروردین ماه تا اواخر شهریورماه سال 1396 با استفاده از تله مالیز در 12 منطقه از شهرستانهای جیرفت، بم، عنبرآباد، کهنوج، قلعهگنج و منوجان صورت پذیرفت. نمونههای مورد نظر تا سطح گونه شناسایی و تعداد افراد هر گونه شمارش شدند. در مجموع، 36 گونه متعلق به 17 جنس شناسایی شد. تنوع گونهای با استفاده از نرم افزار SDR بررسی شد. بر اساس شاخصهای تنوع گونهای شانون وینر و یکنواختی پیلوجی شهرستان بم با 20 گونه، از نظر تنوع گونهای و یکنواختی در صدر قرار گرفت. پس از آن، جیرفت و کهنوج دارای بیشترین تنوع گونهای و یکنواختی بودند. در بین کل نمونههای جمعآوری شده بهترتیب گونههای Gastrosericus funereus با 202 فرد (76/23 درصد)، گونه Sphex flavipennis با 156 فرد (58/17 درصد) و گونه Bembix bidentata با 76 فرد (5/8 درصد) بیشترین فراوانی را به خود اختصاص دادند. همچنین، هشت گونه به عنوان گونههای نادر در مناطق مورد مطالعه شناخته شدند. تنوع و فراوانی زنبورهای Spheciformes در ماههای اردیبهشت، خرداد و اوایل تیر در مناطق مورد مطالعه بیشتر است. این امر بیانگر اهمیت و تأثیر زنبورهای Spheciformes در مدیریت آفات در طول مدت فعالیت آفات میباشد.
Keywords