گیاه‌پزشکی (May 2020)

ویژگی‌های زیستی سرخرطومی‌های ساقه‌خوار کلزا (Ceutorhynchus spp. (Col: Curculionidae در برخی مناطق کشور

  • علی اکبر کیهانیان,
  • حسن براری,
  • روشنک قربانی,
  • محمد تقی مبشری,
  • هیوا ناصر زاده

DOI
https://doi.org/10.22055/ppr.2020.15727
Journal volume & issue
Vol. 43, no. 1
pp. 83 – 95

Abstract

Read online

سرخرطومی­ های ساقه‌خوار کلزا، به ­عنوان آفات مرحله رویشی کلزا، عموماً از جنس (Ceutorhynchus (Col.: Curculionidae، می­ باشند که در مرحله لاروی موجب خسارت می­ گردند. در سال­ های 1395 تا 1397 ویژگی­ های زیستی این سرخرطومی­ ها در مزارع کلزای استان ­های مازندران، گلستان و لرستان مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق، پنج گونه سرخرطومی ساقه‌خوار جمع‌آوری و شناسایی گردیدند: Ceutorhynchus picitarsis و C. chalybaeus از مازندران، C. erysimi و C. pallidactylus از گلستان، C. sulcicollis از لرستان، مازندران و گلستان.در اواخر آبان، حشرات کامل سرخرطومی ­ها وارد مزارع شده و پس از جفت­گیری و تغذیه، ماده ­ها تخم های خود را در داخل رگبرگ اصلی، دمبرگ برگ­ های پایینی و یا در ناحیه طوقه بوته­ های جوان کلزا قرار داده و لاروها در بافت گیاه نفوذ کردند. سه سن لاروی این آفت طی پاییز و زمستان تا اواسط بهار در داخل بافت گیاه تغذیه کردند. شروع فعالیت لاروهای سن اول در اوایل آذر، لاروهای سن دوم از اواخر آذر و سن سوم از اوایل تا اواسط بهار بود. در اوایل اردیبهشت، لاروها برای شفیره شدن، گیاه میزبان را ترک کرده و شفیرگی در خاک رخ داد. ظهور حشرات کامل نسل جدید از نیمه اردیبهشت تا اوایل خرداد صورت گرفت. تمامی گونه‌های سرخرطومی مورد اشاره یک نسل در سال داشتند. حداکثر آلودگی به سرخرطومی­ ها در مازندران، لرستان و گلستان به ­ترتیب 89/0± 1/20، 29/1± 8/14 و 29/0± 2/10 درصد بود.

Keywords